Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Μαργαρίτα Πέρρα
Την αποκάλεσαν «ελληνικό αηδόνι» και ήταν από τις Ελληνίδες κυρίες της όπερας που τα όρια της χώρας ήταν πολύ στενά γι’ αυτές. Έβαλε τη δική της, σημαντική και πολύχρωμη, ψηφίδα στην παγκόσμια ιστορία του μελοδράματος και άφησε έντονα το σημάδι της στην πρώτη γραμμή του λυρικού τραγουδιού. Ελάχιστοι σήμερα θυμούνται ή γνωρίζουν τη «Θεσσαλονικιά» Μαργαρίτα Πέρρα (1908-1984) που θριάμβευσε σε όλη την Ευρώπη στο ρεπερτόριο της υψιφώνου κολορατούρας. Προηγήθηκε της Μαρίας Κάλλας στις όπερες της Ευρώπης και ήταν η πρώτη Ελληνίδα που τιμήθηκε από τη γερμανική κυβέρνηση με τον τίτλο της Kammersӓngerin (1934). Επέστρεψε στην Ελλάδα όταν το αστέρι της έλαμπε, δίνοντας θριαμβευτικές παραστάσεις.
Μαργαρίτα Πέρρα. Σκίτσο Φωκ.Δημητριάδη.
Το 1926, το δεκαοκτάχρονο κορίτσι κατακτούσε τον κόσμο των φιλόμουσων της Γερμανίας. Ολοκλήρωνε τις σπουδές της, υπό την επιμέλεια του καθηγητή Όσκαρ Ντάνιελ, ο οποίος είχε διαγνώσει τη μουσική ιδιοφυία της και προέβλεπε ότι η νεαρή Ελληνίδα θα κατακτούσε τον κόσμο. Την ίδια χρονιά προσλήφθηκε ως πρωταγωνίστρια. Κατάπληκτοι απολάμβαναν οι Γερμανοί τις μουσικές αρετές της και άκουγαν το μέταλλο της φωνής της, ενώ οι πιο έγκυρες εφημερίδες της αφιέρωναν τρίστηλα, κάνοντας λόγο για ευχάριστη έκπληξη. Δεν θα παραλείψει, όμως, το 1926 να εμφανισθεί και στη Θεσσαλονίκη-εμφάνιση, η οποία αποτέλεσε το γεγονός της χρονιάς για τη συμπρωτεύουσα. Όσα ακολούθησαν αποτέλεσαν τη θριαμβευτική πορεία της στον κόσμο της μουσικής. Από τη Γερμανία στην Ισπανία και από εκεί στη Λατινική Αμερική.
Επισκεπτόταν συχνά την Ελλάδα προπολεμικά, αλλά και μεταπολεμικά, δίδοντας παραστάσεις και μεταβαίνοντας πάντα στη Θεσσαλονίκη, την οποία τιμούσε και αγαπούσε. Η Μαργαρίτα Πέρρα ήταν κόρη του γιατρού Σωτηρίου Πέρρα και καταγόταν από το Μοναστήρι Πελαγονίας. Όταν ήταν ακόμη παιδί, η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, με την οποία συνέδεσε τη ζωή και την τύχη της. Από τη συμπρωτεύουσα ξεκίνησαν τις πλούσιες δραστηριότητές τους τα μέλη της φαμίλιας του Πέρρα, όπως και ο αδελφός της Μαργαρίτας, γνωστός χειρουργός Τηλέμαχος Πέρρας
Διαφήμιση ρεσιτάλ (1935)
Ο τελευταίος έζησε στην Αθήνα και παντρεύτηκε την Ελένη Αναγνωστοπούλου (1939), με κουμπάρους την αδελφή του και τον υπουργό, διοικητή Πρωτευούσης Κώστα Κοτζιά. Όσο για τη Μαργαρίτα, παντρεύτηκε τον γιατρό και καθηγητή πανεπιστημίου Ότο Ρόπλετς, τον οποίο γνώρισε στη Ζυρίχη το 1937, όπου αποσύρθηκε και διέμενε κατά τη διάρκεια του πολέμου. Παραμένουν άγνωστες οι προσπάθειες που κατέβαλε προπολεμικά για την ίδρυση Κρατικής Λυρικής Σκηνής στην Αθήνα. Το 1950, όταν η Πέρρα μεγαλούργησε με τις εμφανίσεις στην Αθήνα, ο θεατρικός συγγραφέας Θεόδωρος Συναδινός παρέδωσε στη δημοσιότητα μία μνημειώδη κριτική. Μεταξύ άλλων, έγραφε ότι «δεν τραγουδάει με το λαρύγγι της, αλλά με την ψυχή της. Δεν εκπέμπει κραυγές. Δεν επιζητεί να καταπλήξει τον ανίδεο ακροατή. Δεν επιδιώκει να υφαρπάξει τα χειροκροτήματα του εύκολου κοινού, εξαπολύοντας τη μία κορώνα ύστερα από την άλλη. Σαν αληθινή καλλιτέχνις που είναι, ιστορεί τραγουδιστά, με την απαλή, βελουδένια φωνή της. Με λιτότητα, χωρίς φωνητικές εκζητήσεις, χωρίς άκαιρες φωνητικές επιδείξεις, παραμυθένια, θρυλικά…».
Μία δημιουργική και θρυλική παρέα σχηματίσθηκε στο Βερολίνο την εποχή που βρισκόταν εκεί η Μαργαρίτα Πέρρα. Συμμετείχαν ο Νίκος Σκαλκώτας, ο Δημήτρης Μητρόπουλος, ο συνθέτης Κώστας Γιαννίδης (Γιάννης Κωνσταντινίδης), ο βιολιστής Γιώργος Λυκούδης, οι πιανίστες Αντώνιος Σκόκος και Κατίνα Παρασκευά – αργότερα Σκόκου -, η Κατίνα Κωνσταντοπούλου- αργότερα Παξινού- που σπούδαζε κλασικό τραγούδι, ο Μίνως Δούνιας, που σπούδαζε θεωρητικά και βιόλα, κ.ά. Ήταν η παρέα του Βερολίνου που δόξασε την Ελλάδα. Η Μαργαρίτα Πέρρα σταμάτησε τις εμφανίσεις όταν έχασε τον σύζυγό της, ο οποίος ήταν ταυτοχρόνως και ο μάνατζέρ της, ύστερα από τροχαίο δυστύχημα. Τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Γεωργίου Α΄.
Πρώτη δημοσίευση: Εφημερίδα «Δημοκρατία», 24 Σεπτεμβρίου 2017
