Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Γυάλινα μπουκάλια με πώμα και ετικέτα «θειικό οξύ» (βιτριόλι), αρχές 20ού αιωνα.
Τι είναι το βιτριόλι; Είναι το θεϊκό οξύ, ένα ανόργανο και ισχυρό οξύ, καυστικό που προκαλεί εγκαύματα αν πέσει στο δέρμα. Το ανακάλυψε, λένε οι πηγές, ένας αλχημιστής του 8ου αιώνα, αλλά το βρήκαν και οι πικραμένες Ελληνίδες γυναίκες ένδεκα αιώνες αργότερα. Πριν από τις Ελληνίδες, βεβαίως, το είχαν ανακαλύψει ομοιοπαθείς τους άλλων ευρωπαϊκών χωρών και μέσω των εφημερίδων μας ήλθε η μόδα. Στην Ελλάδα, το «όπλο» των ερωτευμένων γυναικών, παρήγαγε και διέθετε στην αγορά η περίφημη «Εταιρεία Ελληνικού Πυριτιδοποιείου» που λειτουργούσε από το 1882. Το βιτριόλι συνδέθηκε στη νεότερη Ελλάδα με μακρά σειρά δραματικών γεγονότων που συγκλόνισαν την κοινωνία.
Η μεγάλη ακμή των βιτριολιστριών ήταν κατά τη δεκαετία 1930. Δεκάδες οι δράστριες και πάντα στερεότυπος ο λόγος. Η απιστία. Διάσημες βιτριολίστριες της εποχής η Κούλα Ράμμου που τύφλωσε το αφεντικό της, τον Ασημάκη Κουτσογιάννη, με το οποίο διατηρούσε σχέσεις. Επίσης ως διάσημη βιτριολίστρια καταγράφηκε η 31χρονη δακτυλογράφος Ειρήνη Πασχύλη που τύφλωσε τον εραστή της, τον 29χρονο πλασιέ φαρμάκων Κωνσταντίνο Πυρόβολο. Η Ειρήνη χαρακτηρίσθηκε βιτριολίστρια παρά το γεγονός ότι είχε χρησιμοποιήσει ακουαφόρτε για να επιτύχει τον σκοπό της. Αν και οι ποινές ήταν βαριές, από τρία έως δέκα χρόνια, δεν μειώνονταν αλλά αντιθέτως αυξάνονταν οι βιτριολίστριες[1].
Και όπως σε κάθε κοινωνικό φαινόμενο έτσι και στην περίπτωση του βιτριολιού κυκλοφόρησε και το σχετικό τετράστιχο: «Τον είχε κάψει το φτωχό, με λίγο βιτριόλι / και τρία χρόνια έφαγε η κόρη η κακή, / διότι είπε ο εισαγγελεύς, πρέπει να μάθουν όλοι / ότι στα καυστικά υγρά, ποινή είναι καυστική»[2]. Η χρήση του βιτριολιού ως μέσου ερωτικής εκδίκησης φαίνεται πως υποχώρησε κάπως στα χρόνια της Κατοχής, για να επανέλθει όμως δριμύτερο τα μεταπολεμικά χρόνια. Το 1950, η 19χρονη Βασιλική έριξε βιτριόλι στον φίλο της αδελφής της διότι την είχε διαφθείρει και εκείνη. Αλλά και η 24χρονη Μυτιληνιά μοδίστρα Βαρβάρα τύφλωσε τον 32χρονο φίλο της διότι την είχε διαφθείρει και αρνούνταν να την παντρευτεί[3].
Όπως συνέβη τη δεκαετία 1930 έτσι και η μεταπολεμική δεκαετία ακμής του φαινόμενου ήταν εκείνη του ’60. «Να, για να μάθεις να μην με παντρεύεσαι» είπε η 35χρονη Ζωή στον 29χρονο εραστή της Ανδρέα, όταν τον περιέλουσε με βιτριόλι τον Σεπτέμβριο 1963[4]. Το 1965 νεαρή κοπέλα έριξε βιτριόλι σε πενηντάρη γαμπρό που πήγαινε στην εκκλησία να παντρευτεί. Πήρε τέτοια έκταση το φαινόμενο ώστε η 39χρονη χήρα Μαρία από το Ψυχικό τύφλωσε τον 50χρονο δικηγόρο της! Όχι όμως για λόγους ερωτικούς αλλά οικονομικούς[5]. Επίσης το 1968 ένας 62χρονος λαχειοπώλης έριξε βιτριόλι στον 49χρονο γιατρό του διότι ισχυριζόταν ότι δεν έκανε καλή διάγνωση στην πάθησή του[6].
Η 25χρονη Χρύσα ήταν πιο ευρηματική. Όλα έγιναν το 1979 μέσα στο Αστυνομικό Τμήμα όπου αντιδικούσε με τον πρώην σύζυγό της, τον 30χρονο Γιώργο. Έβγαλε ένα μπουκάλι πορτοκαλάδας που περιείχε βιτριόλι και το άδειασε πάνω του. Τον τύφλωσε, προκαλώντας του και σοβαρά εγκαύματα στο λαιμό και στο χέρι, ενώ τη… νύφη πλήρωσε και ο διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος που έπαθε ελαφρά εγκαύματα[7]! Από τα τελευταία περιστατικά που προσέλκυσαν το ενδιαφέρον, ήταν ένα ζευγάρι του Πειραιά, το οποίο το 1982 έλυσε τις διαφορές του με βιτριόλι! Εκείνος διακεκριμένος πλοιοκτήτης και εκείνη γραμματέας της Σχολής Αδελφών Νοσοκόμων του Τζάννειου Νοσοκομείου. Ένα μπουκάλι βιτριόλι αρκούσε ώστε ο καβγάς να μετατραπεί σε ανταλλαγή… πυρών. Το επεισόδιο μεταξύ τους έληξε με εκείνην να έχει εγκαύματα στο πρόσωπο, στο κεφάλι, στο αριστερό χέρι και στην ωμοπλάτη και εκείνον να κινδυνεύει να χάσει το μάτι του[8].
