Το σπίτι της νεότητος, η Πανεπιστημιακή Λέσχη, έκλεισε τα δέκα της χρόνια. Και το γεγονός αξίζει να πανηγυρισθή ως ένας σταθμός του φοιτητικού πολιτισμού της Ελλάδος. Τι είνε το σπίτι αυτό της νεότητος, πως ιδρύθη, πως λειτουργεί, τι προσφέρει προς τους Έλληνας φοιτητάς- την υγεία των, την άνεσίν των, τας σπουδάς των, την κοινωνικήν των μόρφωσιν και την ηθικήν των ανατροφήν – μας το είπαν κατά την εορτήν του συμπαθητικού αυτού ιωβιλαίου ο Πρόεδρος της Λέσχης καθηγητής κ. Κ. Ζέγγελης και ο διευθυντής της κ. Θ. Βαλάσσης. Αλλά και όσοι δεν είχαν την ευκαιρίαν να τους ακούσουν και να αισθανθούν επί τόπου, όχι πλέον την ευγλωττίαν των λόγων, αλλά την ευγλωττίαν των πραγμάτων, μπορούν να λάβουν μίαν ιδέαν περί της ωραίας αυτής πανεπιστημιακής νίκης από το σχετικόν φυλλάδιον, που εκυκλοφόρησε της ημέρες αυτές και που έχω υπ’ όψει μου την στιγμήν αυτήν. Ωρισμένως τέτοιες χαρές πολιτισμού δεν μας δίδονται συχνά στας Αθήνας.
Η Πανεπιστημιακή Λέσχη επί των οδών Ακαδημίας και Ιπποκράτους
Αλλά προτιμώ από κάθε άλλη παρουσίασιν του ωραίου αυτού έργου να σταχυολογήσω μερικά αποσπάσματα από την λογοδοσίαν του καθηγητού κ. Ζέγγελη. Μέσα στην λογοδοσίαν αυτήν ο πολιτισμένος αυτός σοφός έκλεισε τόσην συγκίνησιν, τόσην σκέψιν και τόσην αγάπην, ώστε μπορεί να πή κανείς , ότι έκλεισε μέσα της αυτήν την ψυχήν του έργου:
Αν είχομεν την ευτυχίαν να στέψη το έργον μας επιτυχία, το οφείλομεν απλώς διότι επιστεύσαμεν εις αυτό. Επιστεύαμεν και πιστεύομεν, ότι το Πανεπιστήμιον διά της διδασκαλίας, πλουτίζει τους νέους με ειδικάς γνώσεις και καταρτίζει επιστήμονας, αλλά δεν προετοιμάζει αυτούς αρκετά και διά την ζωήν.
Το να γνωρίζη τις χωρίς να έχη και την δύναμιν να εκτελή, είνε διπλούν ατύχημα, όπως έλεγεν ο Σόλων.
Το Πανεπιστήμιον μας διδάσκει την πειθαρχίαν εις τους νόμους της Πολιτείας και της Επιστήμης. Δεν μας διδάσκει και την εσωτερικήν πειθαρχίαν εις τον εαυτόν μας, της οποίας η έλλειψις είνε πλέον η αισθητή εις τους Έλληνας και τους μεσημβρινούς γενικώτερον λαούς. Αυτή επιτρέπει εις τον Άγγλον π.χ. όστις ιδίως υπέρ πάντα λαόν εκ παραδόσεως και κληρονομίας την κατέχει, να δύναται ν’ αυτοκυβερνάται από νεαρωτάτης ηλικίας. Μείραξ έτι είνε γνώστης της ζωής εις τον αγώνα της οποίας ρίπτεται μετά πεποιθήσεως ασφαλιζούσης την νίκην.
Την εργασίαν δεν πρέπει να την θεωρήτε επιβεβλημένην από τους Πανεπιστημιακούς κανονισμούς και απαιτήσεις, αλλά να την αισθάνεσθε ως εσωτερικήν πνοήν ισχυράν, η οποία σας ωθεί προς ευδοκίμησιν εις το στάδιόν σας· τότε μόνον θα δύνασθε ν’ αντικρύσητε αργότερα τον ήλιον της ζωής χωρίς σκοτοδίνην και θα κατορθώσετε να μη αμβλύνη τας δυνάμεις σας η τραχύτης της βιοπάλης.
Η καλλιτέρα μόρφωσις είνε εκείνη, την οποίαν ημείς επιβάλλομεν εις τον εαυτόν μας και την επιβάλλομεν εφ’ όσον διαπνεόμεθα από αρχάς υγιείς.
Αυτάς τας αρχάς χωρίς να σας τας διδάξη από καθέδρας επιδιώκει να σας εμπνεύση η Λέσχη εις μίαν διαυγή Ελληνικήν φοιτητικήν ατμόσφαιραν, την οποίαν φιλοδοξεί να δημιουργήση.
Φοιτητές εν ώρα διδασκαλίας
Δεν σας προετοιμάζει η Λέσχη διά τας Πανεπιστημιακάς εξετάσεις, προσπαθεί να σας διδάξη τας κοινωνικάς υποχρεώσεις διά να επιτύχετε και εις τας εξετάσεις του πρακτικού βίου.
Η Λέσχη επιθυμεί περαιτέρω να σας αποκαλύψη τον πλούτον, τον οποίον κατέχετε, την νεότητα, πώς να τον αυξήσετε, πώς να τον χρησιμοποιήσετε καλλίτερον υπέρ υμών και του έθνους.
Εις το καταφύγιον αυτό θα προφυλαχθήτε από τον μεγαλείτερον εχθρόν σας, τον μέγαν διδάσκαλον της νωθρότητος, το καφενείον, όπου σκωριάζει ο νους διά της ακινησίας ή καίεται ανωφελώς εις πολιτικολογίας.
Αλλ’ από το εύγλωττον αυτό φυλλάδιον, με τας χαρακτηριστικάς του εικόνας, όσοι δεν ηυτύχησαν να επισκεφθούν την λειτουργίαν του, έχουν να πληροφορηθούν εις τας σελίδας της ομιλίας του διευθυντού της Λέσχης κ. Θ. Βαλάσση- διευθυντής δεν θα πη τίποτε για νέον αυτόν, που είνε η ψυχή του ωραίου αυτού έργου- όλας τας λεπτομερείας, που μπορούν να επιθυμήσουν για το σπίτι αυτό της νεότητος, όπου λειτουργούν σήμερον, με την πλέον επιθυμητήν εντέλειαν, τμήματα Αναγνωστηρίου, Διδασκαλείου Ξένων Γλωσσών, Αθλητικών Παιδιών, Κινηματογράφου, Θερινών Κατασκηνώσεων, Μουσικής, Εστιατορίου, Κυλικείου, Κουρείου, Λουτρών, Εκδρομών, Διαλέξεων, Νοσηλείας Φοιτητών και όπου πρόκειται να λειτουργήσουν με τον καιρόν αλλά ίσης σημασίας, σκοπιμότητος και ανάγκης «διά την εξυπηρέτησιν των φοιτητών ως συνόλου, με σκοπόν την διευκόλυνσιν, επί το οικονομικώτερον και αξιοπρεπέστερον, της φοιτητικής ζωής, την περίθαλψιν των ασθενούντων, την ψυχαγωγίαν των και εν γένει την δημιουργίαν ενός περιβάλλοντος αναλόγου προς ακαδημαϊκούς πολίτας και μέλλοντας ηγήτορας της Ελληνικής κοινωνίας».
Ο Κινηματογράφος της Πανεπιστημιακής Λέσχης.
Όσοι εζήσαμεν την θλιβεράν φοιτητικήν ζωήν του καφενείου, των λαϊκών εστιατορίων της Νεαπόλεως και του Ψυρρή, του ασφυκτικού δωματίου της αυλής και του υπογείου, του στιβάγματος στα προαύλια του Πανεπιστημίου, είμεθα εις θέσιν να εκτιμήσωμεν τι προσφέρει η Πανεπιστημιακή Λέσχη στους σημερινούς φοιτητάς. Η φοιτητική νεότης έχει σήμερον το μέγαρόν της, ένα μέγαρον άξιον της. Έχει κάτι περισσότερον. Έχει το σπίτι της. Και αι Αθήναι έχουν ένα κέντρον πολιτισμού ακόμη. Το σπουδαιότερον ίσως και το τιμιώτερον.
