Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Η πόλη των Αθηνών, περίπου 1860.
Το πρώτο Πάσχα που πέρασε ο νεαρός Γεώργιος Α’ στην Ελλάδα ήταν υπό την επήρεια θλιβερών αγγελμάτων. Ο Γερμανός Μπίσμαρκ, συμμαχώντας με τους Αυστριακούς και τους Πρώσους, είχε κηρύξει τον πόλεμο εναντίον της γενέτειράς του Δανίας, προωθώντας τα σχέδιά του περί ενοποίησης της Γερμανίας. Συνέπεσε δε στην Ελλάδα να γίνεται κυβερνητική μεταβολή. Παραιτήθηκε η Κυβέρνηση Κ. Κανάρη και σχηματίσθηκε νέα Κυβέρνηση υπό τον Ζαφείριο Βάλβη. Υπό αυτές τις συνθήκες ο ευφυής Γεώργιος Α΄ εξεδήλωσε ζωηρή επιθυμία να εορτάσει μαζί με τους υπηκόους του το πρώτο του Πάσχα στην Ελλάδα.
Βασιλιάς Γεώργιος Α΄
Ξεκίνησαν λοιπόν οι συνεννοήσεις με την Κυβέρνηση για τις λεπτομέρειες της παρουσίας του 18χρονου τότε συνταγματικού άρχοντα στον Επιτάφιο και στην Ανάσταση. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Ζαφείριος Βάλβης ήταν ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου, αφού είχε σπουδάσει στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Εκεί μάλιστα, όσο σπούδαζε, φορούσε ράσα και σύμφωνα με το εκκλησιαστικό έθιμο είχε μετονομασθεί σε Ζηνόβιος. Έγινε εκ νέου Ζαφείρης όταν έβγαλε τα ράσα για να σπουδάσει νομικά στο πανεπιστήμιο της Πίζας.
Ζαφείριος Βάλβης
Στη συνομιλία που έγινε στο Παλάτι παρέστησαν ο υπουργός Εκκλησιαστικών Ιωάννης Παπαζαφειρόπουλος και ο μυστικοσύμβουλος του Βασιλιά Ερρίκος Σπόνεκ. Στην αρχή συζητήθηκε η συμμετοχή του Γεωργίου Α΄ στην εκφορά του Επιταφίου του νέου ναού της Μητρόπολης. Τα εγκαίνιά του είχαν τελεσθεί μόλις δύο χρόνια ενωρίτερα (12 Μαΐου 1862), λίγους μήνες πριν φύγει ο Όθων από την Ελλάδα. Αλλά πριν προφθάσει ο αρμόδιος υπουργός να εκφέρει τη γνώμη του ο Πρόεδρος της Κυβέρνησης, ως παλαιός ιερωμένος, είπε χωρίς κανένα δισταγμό πως δεν είχε θέση ο Βασιλεύς στην ακολουθία και περιφορά του Επιταφίου.
Ο Ερ. Σπόνεκ εξεπλάγη, διότι εμφανιζόταν ότι τα γνώριζε όλα και ήθελε να επιβάλει την άποψή του στο σύνολο των ζητημάτων που εμπλεκόταν. Πρώτα έσπευσε να πει ότι η γνώμη του πρωθυπουργού συνέπιπτε με την άποψη του προέδρου και των μελών της Ιεράς Συνόδου. Ο πάντα ήρεμος Γεώργιος Α΄, ο οποίος συμφωνούσε με τον μυστικοσύμβουλό του, εξέφρασε την επιθυμία να μάθει περισσότερες πληροφορίες για την άποψη του Πρωθυπουργού, η οποία του φαινόταν περίεργη.
Ερρίκος Σπόνεκ
Τότε ο Ζ. Βάλβης πήρε το ιερατικό ύφος των νεανικών του χρόνων: «Η Αυτού Μεγαλειότης δύναται να παρακολουθήσει τον Επιτάφιο από των Ανακτόρων. Διότι αφού κηδεύεται ο Βασιλεύς των Βασιλέων, δεν νοείται αντιπρόσωπος Βασιλεύς επί της γης, παρά μετά την Ανάστασιν!…». Έμειναν όλοι άναυδοι με την άποψη του Πρωθυπουργού, ο οποίος εμμέσως έθετε σε ολιγόωρη… διαθεσιμότητα τον Γεώργιο Α´! Ως άνθρωπος τουλάχιστον θα μπορούσε, ώσπου να αναστηθεί ο… προϊστάμενός του, να αποδόσει τις οφειλόμενες προς τον Θεάνθρωπο τιμές.
Φόρεσε λοιπόν πολιτικά ο βασιλιάς και ετοιμάστηκε να πάει στον Επιτάφιο λέγοντας στον υπασπιστή του Σκαρλάτο Σούτσο: «Ας πάμε τουλάχιστον, σαν χριστιανοί, να προσκυνήσουμε και ν’ ανάψουμε κι εμείς κάνα κεράκι!…». Και επήγαν, πράγματι, στον Άγιο Γεώργιο τον Καρύτση και προσκύνησαν τον Επιτάφιο. Αλλά κατά την επιστροφή στο Παλάτι τον αναγνώρισε πολύς κόσμος και με αναμμένα τα κεριά τον συνόδευσε τιμητικά μέχρι τα Προπύλαια των Ανακτόρων, όπου πολλοί επέμεναν να του φιλήσουν το χέρι. Η αντίληψη του παλαιού κληρικόφρονα Μεσολογγίτη πρωθυπουργού έμεινε από τότε ως παράδοση της εθιμοτυπίας. Ο Βασιλεύς αντιπροσωπευόταν στον Επιτάφιο με έναν εκ των υπασπιστών του. Ουδέποτε δε λησμόνησε την άποψη του Ζ. Βάλβη ο καλοκάγαθος Γεώργιος Α´.
Εντέλει ο νεαρός άναξ, με λαμπρή συνοδεία, αρκέσθηκε να μεταβεί το βράδυ της Ανάστασης στη Μητρόπολη κατά τα μεσάνυκτα και να παραμείνει επί δίωρο απολαμβάνοντας τη Λειτουργία και το Χριστός Ανέστη. Εκείνος που φαίνεται να τα χρειάστηκε ήταν ο Ερ. Σπόνεκ. Παρά τις προσπάθειες των αστυνομικών οργάνων οι τουφεκιές πήραν και έδωσαν προς κάθε κατεύθυνση, φθάνοντας μάλιστα έως τα Ανάκτορα. Μια σφαίρα τρύπησε τα τζάμια του διαμερίσματος του Σπόνεκ και καρφώθηκε στον τοίχο χωρίς να προκαλέσει άλλες ζημιές.
Όταν αργότερα, κάλεσε τον νεότερο αδελφό του, τον Δημήτριο Βάλβη, να σχηματίσει Κυβέρνηση λόγων κρίσιμων περιστάσεων (25 Απριλίου 1886), μετά την ορκωμοσία και αφού τον συνεχάρη, του ανέφερε το περιστατικό με τον αδελφό του. Και χρησιμοποιώντας το λεπτό χιούμορ του είπε: «Ελπίζω ότι επί των ημερών σας, δεν θα… παυθώ. Διότι ευτυχώς γίνεσθε Πρωθυπουργός μετά το Πάσχα».
