Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Είναι γνωστό πως η δεκαετία 1920 αναγνωρίζεται για τις δυναμικές αλλαγές στη γυναικεία εμφάνιση. Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η εισαγωγή της αμερικανικής κουλτούρας της τζαζ στην Ευρώπη συνοδεύτηκε για τις γυναίκες από τα κοντά μαλλιά, το υπερβολικό μακιγιάζ, το κάπνισμα, την οδήγηση. Τη μακρά σειρά των χαρακτηριστικών που εκπροσωπούσε και το τραγούδι «εγώ είμαι η νέα γυναίκα που θα καπνίζω και θα σφυρίζω…», το οποίο προετοίμαζε το περιβάλλον από την πρώτη δεκαετία ακόμη του 20ού αιώνα. Μεταξύ άλλων, τον Ιούνιο 1926, θα ξεκινήσει μακρά δημόσια συζήτηση για τα κοντά μαλλιά, το περίφημο κούρεμα που είναι γνωστό μέχρι σήμερα ως α λα γκαρσόν.
Μεταξύ άλλων στις δημόσιες συζητήσεις ενεπλάκησαν σπουδαίες φυσιογνωμίες, άνδρες και γυναίκες, από τον χώρο της Τέχνης και της Φωτογραφίας. Όπως ο 33χρονος τότε ζωγράφος Περικλής Βυζάντιος, ο οποίος εξέφραζε την άποψη πως τα νέα κορίτσια που διέθεταν την αρρενωπότητα της ηλικίας τους ωφελούνταν από τη μόδα των κοντών μαλλιών. Αλλά δεν ίσχυε το ίδιο, σύμφωνα με τον Π. Βυζάντιο, για τις ηλικιωμένες κυρίες, τις οποίες ζημίωνε εμφανισιακά το κόψιμο των μαλλιών διότι ήταν καταφανής η προσπάθεια ανανεώσεώς. Πάντως, ούτως ή άλλως, ο ζωγράφος ενέκρινε τη μόδα των κοντών μαλλιών τονίζοντας την πρακτική αξία τους, τα αισθητικά πλεονεκτήματα και το νεανικό στυλ.
Υπέρμαχος του αγορίστικου μαλλιού ήταν και 35χρονος γλύπτης και γνωστός στους κοσμικούς κύκλους των Αθηνών Φωκίων Ρωκ. Παρέθεσε μάλιστα και πλούσια επιχειρήματα ανατρέχοντας στην αρχαιότητα. Παραπέμποντας σε παραστάσεις αγγείων και αγαλμάτων, υποστήριζε πως οι γυναίκες έκοβαν τα μαλλιά τους, τουλάχιστον οι γυναίκες που είχαν θέση στην κοινωνική ζωή. Εξάλλου, έλεγε ο Φ. Ρωκ και οι άνδρες τόσο κατά την αρχαιότητα, όσο και στην εποχή των Λουδοβίκων έτρεφαν μακρά κόμη και ήταν εναρμονισμένοι με την αισθητική της εποχής. Υποστήριζε δε πως το κριτήριο της αισθητικής δεν είναι κοινό και αλλάζει κατά τόπους και εποχές. Ό,τι φαίνεται ωραίο στη Γαλλία μπορεί να μην αρέσει στην Αμερική και χωρίς άλλο ότι άρεσε στη γιαγιά μας δεν μπορεί να συγκινεί και εμάς![1]
Ακολούθησε η φωτογράφος Nelly’s, η 27χρονη ακόμη και τολμηρή Νέλλυ Σουγιουλτζόγλου, η οποία είχε ήδη κόψει τα μαλλιά της κοντά στην πραγματικότητα διαφωνούσε για λόγους αισθητικής. «Να σας πω ειλικρινώς την γνώμην μου, δεν μ’ αρέσουν στην γυναίκα από απόψεως αισθητικής. Την προτιμώ με μακρυά, υπάρχουν βέβαια ωρισμέναι περιπτώσεις που στη γυναίκα πηγαίνουν τα κομμένα μαλλιά όταν έχει ωραία λεπτά χαρακτηριστικά και είνε μάλλον μετρίου αναστήματος. Αλλά μια γυναίκα ψηλή με γεμάτο σώμα, με καμπύλες και γραμμές καθαρώς γυναικείαι δεν μπορώ να την καταλάβω με κομμένα μαλλιά παρά σαν παρωδία γυναίκας»[2]! Όσο για την ίδια δήλωνε πως υποχρεώθηκε να τα κόψει μόλις έφτασε η μόδα και στην Αθήνα καθαρά για λόγους επαγγελματικούς διότι την εμπόδιζαν στις φωτογραφίσεις της. Σημειωτέον ότι ολοκλήρωσε τη μακρά ζωή της έχοντας πάντα κοντοκουρεμένα μαλλιά.
Υπήρχαν βέβαια και εκείνοι που είχαν εντελώς αρνητική άποψη για τα κοντά μαλλιά. Όπως ο σπουδαίος φωτογράφος της οδού Ερμού, ο 45χρονος Νίκος Ζωγράφος. Ήταν ένας από τους κατόχους των μυστικών της αισθητικής του προσώπου και δήλωνε πως πλην ελαχίστων εξαιρέσεων η γυναίκα ζημιώνεται από την ανδρική εμφάνιση της κεφαλής της διότι αποβάλλει κατά μέγα μέρος την θηλυκότητά της. Κάποιοι αποφάσισαν να μην πάρουν θέση στο ζήτημα. Όπως ο γλυκύς ποιητής των νοσταλγιών Κώστας Ουράνης, δηλαδή ο 36χρονος τότε Κλέαρχος Νιάρχος, ο οποίος απέφυγε έντεχνα να τοποθετηθεί δημοσίως επισημαίνοντας πως την ωραιότητα της γυναίκας δεν την ρυθμίζει το κεφάλι αλλά το… πόδι![3]
