Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
H είσοδος του ΠΑΝΘΕΟΝ (1924). Φωτογραφία Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ.
Βρισκόταν στην γωνία των οδών Πανεπιστημίου και Εμμανουήλ Μπενάκη, πρώτη γωνία αριστερά των κατερχομένων και είχε ιδρυθεί όταν η τελευταία ονομαζόταν ακόμη οδός Προαστείου διότι οδηγούσε στο προάστειο της Νεαπόλεως. Ήταν το «Πάνθεον», από τους κινηματογράφους που γεννήθηκαν κατά την πρώτη ακμή του είδους, το 1914.
Είχε προηγηθεί το «Αττικόν» της οδού Σταδίου, οπότε το «Πάνθεον» ήταν ο δεύτερος σημαντικός κινηματογράφος που κυριάρχησε για αρκετά χρόνια. Μεγάλο χρονικό διάστημα την εκμετάλλευσή του είχε ο πολυμήχανος επιχειρηματίας Αλκιβιάδης Τριανταφύλλου, ο οποίος διηύθυνε και την Ανώνυμη Εταιρεία «Αμέρικαν Φιλμ». Επρόκειτο περί επιτυχημένου και δαιμόνιου επιχειρηματία. Ο κινηματογράφος πρόβαλε ταινίες δραματικές και αισθηματικές που συγκινούσαν τις Αθηναίες του Μεσοπολέμου.
Μία μάλιστα γαλλική ταινία υπό τον τίτλο «Κατηγορουμένη εγέρθητι!», ένα δακρύβρεχτο δράμα παιζόταν ολόκληρες εβδομάδες, γεγονός πρωτοφανές για εκείνη την εποχή. Αργότερα ιδρύθηκαν και άλλοι πιο σύγχρονοι κινηματογράφοι, ενώ η Ομόνοια εξελίχθηκε σε «λαϊκή» πιάτσα. Στο «Πάνθεον» προβάλλονταν, σχεδόν αποκλειστικά, περιπετειώδεις ταινίες (αστυνομικές, γουέστερν, πολεμικές, ζούγκλας) και οι αποκαλούμενες ταινίες γκράν – γκινιόλ με υπερφυσικά τέρατα και βρικόλακες.
Εισιτήριο του Κινηματογράφου της δεκαετίας 1930.
Το «Πάνθεον», με το πέρασμα των ετών απαξιώθηκε και πάλιωσε. Γνώρισε αρκετές ανακαινίσεις. Μία από τις σημαντικότερες σημειώθηκε το 1938, όταν πλέον το «Ρεξ» κυριάρχησε στην οδό Πανεπιστημίου.
Την εκμετάλλευσή του κινηματογράφου είχε αναλάβει η εταιρεία «Σκούρας» και το μετέτρεψε σε ολοκαίνουργιο και λαμπερό. Φωτιστικοί συνδυασμό στην είσοδο, νέα ταμεία κομψά και εξωραϊσμένα και η αίθουσα πολυτελέστατη. Η οροφή του κατασκευάστηκε από το υλικό της μόδας που ήταν το «σιλοτέξ», εξαερισμός, ωραία αυλαία και αρμονική διακόσμηση. Απέκτησε νέα καθίσματα, αναπαυτικά και βελούδινα και τα θεωρεία μειώθηκαν και απέκτησαν τελευταίου τύπου πολυθρόνες πολυτελείας. Δημιουργήθηκε νέο «μπαρ-καπνιστήριον» και οι τουαλέτες αποσύρθηκαν στα υπόγεια. Περισσότερο από ένα εκατομμύριο δαπανήθηκε για να ανανεωθεί ο κινηματογράφος.[1]
Την περίοδο της Κατοχής, από το 1941 έως το 1945, το «Πάνθεον» λειτούργησε ως θέατρο. Είναι η περίοδος που χαράκτηκε στην ψυχή των νεοελλήνων που έζησαν εκείνα τα δραματικά χρόνια. Εκεί ανέβηκαν από τον θίασο Μαυρέα – Μακρή τα σκετς του Δ. Ευαγγελίδη «Κοκτέηλ» και η μουσική κωμωδία του Αλέκου Σακελλάριου «Περιπέτεια στην επαρχία». Μετά εγκαταστάθηκε θίασος ρεβύ – βαριετέ με τη Μπέλλα Σμάρω. Αλλά απαιτείται ιδιαίτερη μονογραφία για το ρόλο που διαδραμάτισε το θέατρο αυτό κατά τη διάρκεια της Κατοχής και τα μεταπολεμικά χρόνια.
Ο κινηματογράφος ΠΑΝΘΕΟΝ το 1956.
Ωστόσο, πριν από την κατεδάφισή του, έμελλε να γνωρίσει την τελευταία περιπέτεια. Από το 1970, νοικιάστηκε για ένα μόνον χρόνο στον θεατρικό επιχειρηματία Βασίλη Μπουρνέλη. Η κατεδάφιση παρατάθηκε γι΄ αργότερα και το θέατρο «κλείστηκε» για τον χειμώνα 1971-72 στον Αλέξη Μινωτή και την Κατίνα Παξινού. Το καλλιτεχνικό ζεύγος ξεκίνησε ένα πρωί να πάει στο θέατρο που θα ανέβαζε τις παραστάσεις του, έχοντας προκαταβάλει και μισό εκατομμύριο δραχμές. Αλλά δεν πίστευαν στα μάτια τους. Το θέατρο δεν είχε σκηνή, στέγη, χαλιά αλλ΄ακαι ορισμένες κολώνες! Είχε μεταβληθεί σε γιαπί. Τι είχε συμβεί; Ο Β. Μπουρνέλης ήθελε το θέατρο για έναν ακόμη χρόνο και επειδή οι ιδιοκτήτες το νοίκιασαν σε άλλους, γκρέμισε την υπερυψωμένη σκηνή και κάλυψε τα καμαρίνια που ήταν από κάτω ρίχνοντας τσιμέντο![2] Εντέλει το θέατρο αποκαταστάθηκε και χρησιμοποιήθηκε από το ζεύγος Μινωτή – Παξινού, μέχρι τι αρχές Μαΐου 1972. Μεταξύ άλλων, ο Αλ. Μινωτής ανέβασε και τον «Έμπορο της Βενετίας» του Σαίξπηρ, επισημαίνοντας ότι του είχε λείψει το αρχαίο δράμα από τότε που είχε φύγει από το Εθνικό Θέατρο. Οπότε κατέφευγε στον Σίαξπηρ. Μαζί με το πέρας των παραστάσεων άρχισε η κατεδάφισή του, ενώ ακολούθησε, το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου και το θέατρο «Φλορίντα» της λεωφόρου Αλεξάνδρας.
