ΤΟ ΚΑΜΙΝΕΤΤΟ (1936)[1]
Μόλις τριάντα χρόνια έχουν περάσει, και το περίφημον αεροπλάνον του Μπλεριό έχει εξελιχθή εις το ασφαλέστερον μέσον συγκοινωνίας· εφευρέθησαν τα υποβρύχια· ανεκαλύφθη ο ασύρματος, το ραδιόφωνον και η τηλεόρασις· εφευρέθη μηχάνημα εις την μίαν άκρην του οποίου εισέρχεται χοίρος, και εξέρχεται από την άλλην λουκάνικο. Επιστήμαι προοδεύουν, θαύματα γίνονται, μηχανήματα τελειοποιούνται, ο ηλεκτρισμός θριαμβεύει, αι διανοητικαί δυνάμεις του ανθρώπου εφευρίσκουν, η φαιά ουσία καταναλίσκεται πως να μηχανοποιήση ολόκληρη τη ζωή μας· και, επί τέλους, εφευρέθη και ο Ρομπότ!
Εν μέσω της γενικής αυτής εφευρετικότητος και της τελειοποιήσεως των πάντων, δεν κατωρθώθη μέχρι σήμερον να ευρεθή ένα καμινέττο της προκοπής, το οποίον να μη αναφλέγεται, να μην εκπυρσοκροτή και να μη μεταδίδη το πυρ εις όλους τους δυστυχείς, που έχουν την ανάγκην του. Η αντίδρασις αυτή του καμινέττου εις την πρόοδον είνε λίαν αξιοπερίεργος. Η συντηρητικότης του και η εμμονή του εις την παλαιάν παράδοσιν είναι αξιοπαρατήρητος. Όπως εξυπηρετούσε τον παππού μας, κατά τον ίδιο τρόπο εννοεί να εξυπηρετή και τους ανθρώπους του ηλεκτρισμού και των αιθερίων ταξιδίων.
Έχει καταντήσει να χειρίζεται κανείς περισσότερον ακινδύνως μίαν χειροβομβίδα, παρά ένα καμινέττον. Τα υπηρετικά, που έπεσαν θύματα από τότε που ανεκαλύφθη το διαβολικόν αυτό μηχάνημα, μετρούνται κατά εκατοντάδας. Άλλοι τόσοι δε είνε και οι ατυχείς εργένηδες, οι οποίο το ολιγώτερον που έπαθαν είνε να κάψουν τα γένια των, τα μουστάκια και τα μαλλιά των. Και όμως, δι’ αυτούς, τουλάχιστον, έπρεπε οι εφευρέται να καταγίνουν, παρουσιάζοντες ένα ακίνδυνον καμινέττο!
Δι’ αυτούς τους δυστυχείς, είνε μόνη παρηγορία εις την μόνωσίν τους· η φλόγα του είνε η μόνη εστία, που τους δίδει μίαν ιδέαν του σπιτιού, και ο ήχος του βρασμού όταν προετοιμάζουν τον πρωϊνόν καφέ των, η μόνη συντροφιά. Και όμως, ενώ εις το πλάϊ των λειτουργεί η τελειοτέρα λέξις της επιστήμης, ένα ραδιόφωνον -και αύριον η τηλεόρασις- εις το άλλο πλευρόν των καραδοκεί ο διάβολος με εκπυρσοκρότησιν, με πυρπόλησιν και ενίοτε με τον θάνατον.
Υπάρχουν εφευρέται, οι οποίοι επιμένουν ακόμη να τετραγωνίσουν τον κύκλον και να παρουσιάσουν το αεικίνητον· καμμίαν μεγαλοφυΐαν όμως ακόμη δεν παρουσίασε ένα καμινέττο άφλογον και φιλάνθρωπον. Με φυτίλι, χωρίς φυτίλι, αυτόματον, ημιαυτόματον, Ευρωπαϊκόν ή εγχώριον, δεν παύει αν παραμένει η διαβολική μηχανή κίνδυνος θάνατος. Με βενζίνην, με οινόπνευμα, με πετρέλαιον εξακολουθεί να λειτουργή κατά τον ίδιον τρόπον, όπως και επί της εποχής της γιαγιάς μας και να έχη τας αυτάς θανατηφόρους ιδιότητας.
Από τους άλλους εφευρέτας είνε απελπισία. Χάθηκε ένας Έλλην εφευρέτης να σώση την ανθρωπότητα από το καμινέττον;