Μάρω Βουγιούκα – Βασίλης Μεγαρίδης
Ο Δήμος Μοσχάτου – Ταύρου προέκυψε το 2010 από την συγχώνευση των προϋφιστάμενων δήμων Μοσχάτου (Α) και Ταύρου (Β). Έχει μόνιμο πληθυσμό 40.413 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011 και η έκτασή του είναι 5,24 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Έδρα του δήμου είναι το Μοσχάτο
Α. ΜΟΣΧΑΤΟ
Το Μοσχάτο βρίσκεται στα ΝΑ του κέντρου της Αθήνας και περιβάλλεται από την Καλλιθέα, τον Ταύρο, τον Άγιο Ιωάννη Ρέντη και τον Πειραιά (διαμέρισμα Νέου Φαλήρου). Τα όριά του ανατολικά και δυτικά καθορίζονται από τις κοίτες των ποταμών Ιλισού και Κηφισού αντίστοιχα, και προς νότον από τη θάλασσα, τον Φαληρικό Όρμο. Το όνομα του οικισμού σχετίζεται κατά πάσαν πιθανότητα με την ομώνυμη ποικιλία σταφυλιών, που καλλιεργόταν στους αμπελώνες της περιοχής και έδινε το ομώνυμο κρασί.
Στην εποχή του Όθωνος, όταν αποπερατώθηκε ο δρόμος που συνέδεε την Αθήνα με τον Πειραιά, κατασκευάστηκε στο μέσο του δρόμου αυτού, περίπου εκεί όπου είναι σήμερα ο σταθμός Μοσχάτου του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, ένα ξύλινο παράπηγμα για την πληρωμή διοδίων από τους ταξιδιώτες. Λίγο αργότερα ανεγέρθηκαν και άλλα ξύλινα οικήματα για την εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών και των υποζυγίων. Από τα ξύλινα αυτά οικήματα η περιοχή ονομάστηκε «στις Παράγκες».
Με την πάροδο του χρόνου ολόκληρος ο χώρος ανάμεσα στους δύο ποταμούς γέμισε από κήπους, περιβόλια, αμπέλια, δενδροκαλλιέργειες με οπωροφόρα κλπ. Από τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα άρχισε να αναπτύσσεται στην περιοχή γύρω από την οδό Πειραιώς και τον Κηφισό, στις παρυφές του Αθηναϊκού Ελαιώνα, ο οικισμός που πήρε το όνομα Μοσχάτο και παράλληλα άλλος οικισμός αναπτύχθηκε γύρω από τις «Παράγκες». Το 1920 το Μοσχάτο είχε ήδη 1.300 κατοίκους και είχε αρχίσει η εγκατάσταση διαφόρων βιομηχανιών στην περιοχή.
Η συνεχιζόμενη αύξηση του πληθυσμού οδήγησε το 1925 στην απόσπαση του οικισμού από το Δήμο Αθηναίων, στον οποίο ανήκε μέχρι τότε, και στη δημιουργία της ανεξάρτητης Κοινότητας Μοσχάτου, στην οποία συμπεριλήφθηκε και ο οικισμός Παράγκες. Το 1928 η Κοινότητα έφθασε τους 5.000 περίπου κατοίκους και το 1940 τους 10.000.Το 1943 το Μοσχάτο έγινε Δήμος και μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου άρχισε η επέκταση προς τη θάλασσα και η μετατροπή της μέχρι τότε αγροτικής κυρίως περιοχής σε αστική, με τη βαθμιαία εξαφάνιση των κήπων και περιβολιών και την αντικατάστασή τους από κατοικίες.
Ο χώρος πυκνοκατοικήθηκε, όπως αποδεικνύεται και από τη συνεχή αύξηση του πληθυσμού (13.000 κάτοικοι το 1951, 22.000 περίπου το 1971, 21.000 (ελαφρά μείωση) το 1981 και άλλαξε εντελώς μορφή.
Το Μοσχάτο έχει 176 οδούς και 3 πλατείες. Μεγάλες αρτηρίες του είναι οι οδοί Πειραιώς, Θεσσαλονίκης (όπου και η γραμμή του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου), Στραγητού Μακρυγιάννη, Κανάρη, Πλάτωνος και Χρυσοστόμου Σμύρνης, καθώς και η παραλιακή λεωφόρος Ποσειδώνος. Κατά μήκος της οδού Πειραιώς και της οδού Θεσσαλονίκης παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση εργοστασίων, βιοτεχνιών, γραφείων επιχειρήσεων κλπ., που κάνουν την περιοχή αυτή καθαρά βιομηχανική.
Β. ΤΑΥΡΟΣ
Ο Ταύρος βρίσκεται στα ΝΔ του κέντρου της Αθήνας, εκατέρωθεν της οδού Πειραιώς, ανάμεσα στην Αθήνα, την Καλλιθέα, το Μοσχάτο, τον Αγιο Ιωάννη Ρέντη και το Αιγάλεω. Το τοπωνύμιο Ταύρος είναι παλαιό και πιθανώς οφείλεται σε άγαλμα ή ανάγλυφο ταύρου, λείψανο της αρχαιότητας, που κατά την παράδοση βρέθηκε εκεί (η παράδοση μάλιστα το συνδέει και με τον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη).
Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1920 η περιοχή, στην οποία εκτείνεται σήμερα ο Ταύρος, γνωστή και ως Άνω και Κάτω Λόχα, ήταν ακατοίκητη. Το 1925 μεταφέρθηκαν εκεί, στην οδό Πειραιώς, τα νέα Δημοτικά Σφαγεία (από την παλαιά τους θέση στις όχθες του Ιλισού, ανάμεσα στις μετέπειτα συνοικίες Φιλοπάππου και Άνω Πετραλώνων) και η όλη περιοχή πήρε το όνομα Νέα Σφαγεία.
Ταυτόχρονα άρχισε και η συνοίκησή της με την εγκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων και εργοστασίων (τα τελευταία κυρίως κατά μήκος της οδού Πειραιώς, αλλά και στα ενδότερα). Το 1928 ο συνοικισμός Νέων Σφαγείων είχε φθάσει τους 6.200 κατοίκους και το 1934 αποσπάστηκε από το Δήμο Αθηναίων και έγινε η ανεξάρτητη Κοινότητα Νέων Σφαγείων.
Το 1943 έγινε Δήμος Ταύρου, ξαναπαίρνοντας το παλαιό όνομα, και ταυτόχρονα άρχισε να επεκτείνεται οικιστικά, ιδίως μετά τον πόλεμο, στις γύρω περιοχές με παράλληλη αύξηση του πληθυσμού: 12.000 περίπου κάτοικοι το 1940, 15.000 το 1951, ίδιος περίπου αριθμός κατοίκων το 1991.
Ο Ταύρος έχει 149 οδούς και 6 πλατείες. Κεντρική οδική αρτηρία του είναι βέβαια η οδός Πειραιώς, ενώ άλλες οδικές αρτηρίες είναι το τμήμα της οδού Πέτρου Ράλλη, το οποίο διασχίζει την περιοχή, η οδός Κωνσταντινουπόλεως, όπου και η σιδηροδρομική γραμμή Πειραιώς – Αθηνών – Θεσσαλονίκης, η οδός Θεσσαλονίκης, όπου και η γραμμή του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου (όριο με Καλλιθέα), η οδός 25ης Μαρτίου και η συνέχειά της Αγίας Σοφίας, η οδός Χρυσοστόμου Σμύρνης κ.ά.
Στην περιοχή ανάμεσα στις γραμμές του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου και του Ο.Σ.Ε. υπάρχουν οικιστικές περιοχές με πολύ πράσινο. Στον Ταύρο έχουν επίσης την έδρα τους τηλεοπτικοί σταθμοί, πολιτιστικά ιδρύματα κ.ά.
