Μάρω Βουγιούκα – Βασίλης Μεγαρίδης
Ο Δήμος Ελληνικού – Αργυρούπολης προέκυψε το 2010 από τη συγχώνευση των προϋφιστάμενων δήμων Αργυρουπόλεως (Β) και Ελληνικού (Α). Έχει έκταση 15,4 τετραγωνικά χιλιόμετρα και 51.356 κατοίκους (απογραφή 2011)
Α. ΕΛΛΗΝΙΚΟ
Ο Δήμος Ελληνικού είναι ένα από τα νότια παραθαλάσσια προάστεια της Αθήνας και περιβάλλεται από τον Άλιμο, την Αργυρούπολη, την Γλυφάδα και τη θάλασσα. Η ονομασία του, που καθιερώθηκε ως τοπωνύμιο στις αρχές του 20ου αιώνα, είναι παραφθορά της προϋπάρχουσας ονομασίας Λοιμικό, που σχετιζόταν με το λοιμοκαθαρτήριο που υπήρχε παλαιά εκεί. Μέχρι πάντως τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, η επικρατούσα ονομασία για την περιοχή ήταν Χασάνι, και μόνο μεταπολεμικά άρχισε να χρησιμοποιείται ευρύτερα η ονομασία Ελληνικό, για να επικρατήσει αργότερα ολοκληρωτικά.
Στη σχεδόν ακατοίκητη μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα περιοχή υπήρχε κατά την Τουρκοκρατία ο «πύργος» του τουρκαλβανού κτηματία Χασάν(η) και γύρω από αυτόν αναπτύχθηκε ο ομώνυμος οικισμός, που βρισκόταν στη βορειοανατολική περίπου πλευρά του παλαιού (μέχρι το 2001) αερολιμένα. Κοντά στο ακρωτήριο του Αγίου Κοσμά (η αρχαία Κωλιάς Άκρα) υπήρχε η περιοχή της Καμάριζας (άσχετη από την Καμάριζα του Λαυρίου), που πήρε το όνομά της από τα λείψανα παλαιού αψιδωτού οικοδομήματος που υπήρχε εκεί (και ο τόπος αυτός περιλαμβάνεται σήμερα στο χώρο του παλαιού αερολιμένα).
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 εγκαταστάθηκαν στην περιοχή Χασανίου πρόσφυγες Πόντιοι, που δημιούργησαν τον οικισμό Ελληνικό σε οικόπεδα που παραχωρήθηκαν από το κράτος. Ο οικισμός αυτός έφθασε τους 267 κατοίκους το 1928 και το 1930 ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη κοινότητα (μέχρι τότε το Χασάνι ανήκε στην κοινότητα Καλαμακίου). Το 1934 κατασκευάστηκε στην περιοχή αεροδρόμιο (Αεροδρόμιο Χασανίου), το οποίο επεξέτειναν σε μεγάλο βαθμό οι Γερμανοί κατά την Κατοχή 1941-44, για την κάλυψη των στρατιωτικών αναγκών τους.
Το 1968 η Κοινότητα Ελληνικού συγχωνεύτηκε με την Κοινότητα Καλαμακίου και μαζί σχημάτισαν το Δήμου Αλίμου, από τον οποίο αποσπάστηκε το 1978 και πάλι ως κοινότητα το Ελληνικό για να προαχθεί σε Δήμο το 1982. Μεγάλη ήταν η αύξηση του πληθυσμού: το 1951 το Ελληνικό είχε 2.700 περίπου κατοίκους, το 1981 έφθασε τις 11.500. Να σημειωθεί ότι τα 2/3 περίπου της εκτάσεως του Ελληνικού καταλαμβάνονταν από τον Αερολιμένα.
Το Ελληνικό έχει 105 οδούς και 4 πλατείες, που κατανέμονται στις περιοχές Άγιος Κοσμάς, Αγία Παρασκευή, Άνω Ελληνικό (ή Σούρμενα) και Βρωμοπούσι. Στο Ελληνικό, εκτός από την περιοχή του Αερολιμένα και τα προσαρτήματά του που βρίσκονται υπό αξιοποίηση, υπάρχει το μεγάλο παραθαλάσσιο Εθνικό Αθλητικό Κέντρο Νεότητας του Αγίου Κοσμά με ποικίλες αθλητικές εγκαταστάσεις, το Ινστιτούτο Ωκεανογραφικών και Αλιευτικών Ερευνών (Εθνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών), το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής κ.ά. εγκαταστάσεις. Στον Άγιο Κοσμά (Κωλιάς Άκρα) βρέθηκαν αρχαιότητες, όπως ίχνη εμπορικού λιμένα, προϊστορικού οικισμού κ.ά.
Β. ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ
Η Αργυρούπολη βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Αθήνας, ανάμεσα στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης και το βουνό Υμηττός και περιβάλλεται από την Ηλιούπολη, τον Άλιμο, το Ελληνικό και τη Γλυφάδα. Πήρε το όνομά της από την ομώνυμη κωμόπολη του Πόντου, κοντά στην Τραπεζούντα, επειδή στην περιοχή του εγκαταστάθηκαν Πόντιοι πρόσφυγες, οι οποίοι ονόμασαν αρχικά τον οικισμό τους Νέα Αργυρούπολη (το σχέδιο πόλεως εγκρίθηκε το 1926).
Ολόκληρη η αραιοκατοικημένη αυτή περιοχή (465 κάτοικοι το 1951) είχε παλαιότερα την ονομασία Τράχωνες και ανήκε μέχρι το 1949 στην τότε Κοινότητα Καλαμακίου (η οποία αποτέλεσε αργότερα τον πυρήνα του Δήμου Αλίμου). Τότε όμως αποσπάστηκε από το Καλαμάκι και αποτέλεσε την αυτοτελή Κοινότητα Αργυρουπόλεως μέχρι το 1971 που προήχθη σε Δήμο. Η πληθυσμιακή αύξηση του οικισμού υπήρξε ραγδαία (14.000 περίπου κάτοικοι το 1971), το ίδιο και η οικιστική επέκτασή της.
Η Αργυρούπολη έχει 176 οδούς και 19 πλατείες. Σ’ αυτήν υπάγεται και ο οικισμός Νέα Αλεξάνδρεια (στην άλλη πλευρά της λεωφόρου Βουλιαγμένης, προς το Ελληνικό), που συνοικίστηκε από Αιγυπτιώτες Έλληνες, καθώς και ένα τμήμα της σημερινής περιοχής Τράχωνες. Κύριες αρτηρίες της Αργυρούπολης, εκτός από τη λεωφόρο Βουλιαγμένης, είναι οι οδοί Ανεξαρτησίας και Κρήτης, η λεωφόρος Κύπρου, οι οδοί Αργυρουπόλεως και Γεωργίου Παπανδρέου, η λεωφόρος Αλίμου (τμήμα) κ.ά.
