Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Έμεινε στην ιστορία διότι ζητούσε να καθιερωθεί «νοόμετρο» για να μετριέται η νοημοσύνη όσων ήθελαν να πολιτευθούν, κατηγορούσε τους συναδέλφους του βουλευτές ότι δεν είχαν προσόντα και ζητούσε να καθιερωθεί στην Ελλάδα το πολίτευμα των Ηνωμένων Πολιτειών! Πρόκειται για τον δραστήριο, δυναμικό, ευφυή, μορφωμένο και εύγλωττο δικηγόρο Στυλιανό Ι. Κασιμάτη (1818-1895), ο οποίος καταγόταν από τα Κύθηρα.
Θερμός πατριώτης, δεν δίστασε να εκδώσει στο Λονδίνο και στα αγγλικά φυλλάδιο 72 σελίδων, το 1867, για να αντικρούσει τα δημοσιεύματα που κατηγορούσαν τους Έλληνες λόγω της Κρητικής Επανάστασης, αλλά και να δημοσιεύει απαντήσεις στον βρετανικό Τύπο. Εκλέχθηκε επανειλημμένως βουλευτής Κυθήρων, κατέθετε σειρά προτάσεων για την αλλαγή του πολιτικού και διοικητικού συστήματος της χώρας και έγραφε για την ελληνική καταγωγή του Χριστόφορου Κολόμβου!
Το «νοόμετρο» του Κασιμάτη όπως το φιλοτέχνησε ο Θ. Άννινος στον «Ασμοδαίο» του.
Το «νοόμετρο»
Αφού εργάστηκε ως δικηγόρος και υπηρέτησε ως δικαστής στη Σύρο, ενεπλάκη με την πολιτική και εκλέχθηκε βουλευτής για πρώτη φορά το 1874. Το περιπετειώδες πολιτικά έτος 1875, εκλέχθηκε για μικρό χρονικό διάστημα Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, αλλά οι μεθοδεύσεις για την εκλογή του προκάλεσαν το κοινό αίσθημα, τον αντιπολιτευόμενο Τύπο και τις σατιρικές εφημερίδες. Τότε ήταν που δήλωσε ότι έπρεπε να υπάρχει «νοόμετρο» για να ελέγχεται η νοημοσύνη των πολιτευτών.
Υπονοούσε βεβαίως πως υπήρχαν βλάκες μεταξύ των βουλευτών. Οπότε τον παρέλαβε ο Θέμος Άννινος στον «Ασμοδαίο» του, παρουσιάζοντας καλοφτιαγμένες γελοιογραφίες, αλλά και ο Εμμανουήλ Ροΐδης, ο οποίος αφού τον χαρακτήριζε γελωτοποιό καυτηρίαζε τις δηλώσεις του Κυθήριου πολιτικού. Η δημοσιότητα που γνώρισε ήταν πρωτοφανής, έγινε η αγαπημένη γραφική φιγούρα των γελοιογράφων και προσφιλές θέμα για τους λαϊκούς στιχουργούς.
Στηλιτικά και Σιμωνιακά
Βρέθηκε ωστόσο στο επίκεντρο της σφοδρής αντιπαράθεσης μεταξύ Δ. Βούλγαρη και Χ. Τρικούπη, υποστηρίζοντας τον πρώτο. Ενεπλάκη στη δίνη των γεγονότων του 1875 που έμειναν στην ιστορία ως Στηλιτικά και Σιμωνιακά. Η Βουλή χωρίς την απαιτούμενη απαρτία ψήφιζε νομοσχέδια, ενώ δύο υπουργοί κατηγορήθηκαν για δωροδοκία (σιμωνία) από υποψήφιους μητροπολίτες. Στο Ειδικό Δικαστήριο, όπου παραπέμφθηκε ο Δ. Βούλγαρης, ο Στ. Κασιμάτης δεν μπόρεσε λόγω ασθενείας να παραστεί ως μάρτυρας υπεράσπισής του.
Ωστόσο, φρόντισε να στείλει πολυσέλιδη αιτιολογημένη έκθεση για να τον υποστηρίξει. Γενικότερα, οι τοποθετήσεις κι οι απόψεις του υπήρξαν μνημειώδεις λόγω των πλούσιων γνώσεών του για τα πολιτικά συστήματα που λειτουργούσαν στην Ευρώπη και στην Αμερική και την ιστορία τους. Σχολίαζε αρνητικά και προέβαινε επισήμως και με κάθε ευκαιρία σε δηλώσεις εναντίον του κοινοβουλευτικού συστήματος της εποχής του. Παρά ταύτα εκλεγόταν βουλευτής Κυθήρων μέχρι το 1885.
«Διαδοχικός βασιλέας…»
Δήλωνε πως ήταν απαράδεκτο το γεγονός ότι το σύνολο των εξουσιών είχε συγκεντρωθεί στα χέρια 190 βουλευτών «άνευ προσόντων» και οι οποίοι εκλέγονταν από μισό εκατομμύριο ψυχές που κατοικούσαν στις 62 επαρχίες του κράτους. Καταδίκαζε την ποδηγέτηση της Δικαιοσύνης και ζητούσε να υιοθετήσει η Ελλάδα το πολίτευμα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής «υπό διαδοχικόν Βασιλέα»! Ο Στ. Κασιμάτης υπήρξε ο πρώτος Έλληνας πολιτικός θερμός θιασώτης της Αμερικής.
Θαύμαζε τις ΗΠΑ κυρίως για την ανεξαρτησία των αρχών της και το αυτοδιοίκητο της δικαιοσύνης της. Μέχρι τα γεράματά του φρόντιζε να παρεμβαίνει με άρθρα του στα κοινά, ενώ έχαιρε εκτίμησης για τις μελέτες και τις δημόσιες θέσεις του. Ιδιαιτέρως τον απασχολούσαν οι διπλωματικές σχέσεις της Ελλάδος με την Αγγλία. Την παρουσία του στα κοινά έκλεισε με την περίφημη μελέτη του για την ελληνική καταγωγή του Χριστόφορου Κολόμβου, την οποία δημοσίευσε στον «Παρνασσό» το 1892. Έφυγε από τη ζωή τρία χρόνια αργότερα (1895).
