Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Θεωρήθηκε δικαιολογημένα πρωτομάστορας του τραγουδιού στο δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα και υπήρξε ένας από τους τελευταίους της σχολής ρεμπέτικου και λαϊκού στην οποία ανήκαν φυσιογνωμίες όπως οι Μάρκος Βαμβακάρης, Παναγιώτης Τούντας, Μπαγιαντέρας (Δημήτρης Γκόγκος), Γιάννης Λελάκης κ.ά. Η 45χρονη πορεία του απέδωσε εκατοντάδες τραγούδια που πέρασαν στα χείλη του κόσμου, όπως το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι», «Εβίβα ρεμπέτες», «Ένα τραγούδι απ’ τ’ Αλγέρι», «Μάγκας βγήκε για σεργιάνι». Άφησε όμως πίσω του και το εμβληματικό τραγούδι «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» που μεγάλωσε και μεγαλώνει γενιές και γενιές. Ο λόγος για τον γεννημένο στα Τρίκαλα το 1922 Απόστολο Καλδάρα που εγκατέλειψε τα εγκόσμια στις 8 Απριλίου 1990 σε ηλικία 68 ετών και νικημένος από τον καρκίνο.[1]
Συναισθηματικός, αυθεντικός, γνήσιος και δημιουργικός ξεκίνησε τις σπουδές του στην Γεωπονική Σχολή Θεσσαλονίκης αλλά τον είχε ήδη κερδίσει το τραγούδι. Η πρώτη του επιτυχία είχε ακουστεί και ήταν το «Μάγκας βγήκε για σεργιάνι».[2] Ένα πολύχρωμο χαλί επιτυχιών θα συνοδεύει από τότε την ζωή του. Επιτυχίες που ακουμπούσαν την λαϊκή ψυχή και τροφοδοτούσαν την καθημερινότητα και τις διασκεδάσεις του κόσμου. «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι», «Σ’ ένα βράχο φαγωμένο», «Γιατί πονάς και βασανίζεσαι» σε στίχους δικούς του αλλά και του Κώστα Βίρβου.
Οι μουσικές φόρμες του πρωτοποριακές, γεγονός το οποίο ευαισθητοποίησε τον συνθέτη και σολίστ του μπουζουκιού Γιάννη Παπαϊωάννου που αναγνώρισε πρώτος ίσως τα προσόντα και τον σύστησε στον Μίνωα Μάτσα. Ο Τρικαλινός συνθέτης έκανε το μεγάλο ξεκίνημά του στις εταιρείες Odeon – Parlophone.[3] Ανήσυχος, με κοινωνικές ευαισθησίες και ατελείωτο μεράκι εισάγει στον κόσμο του τραγουδιού το δικό του στυλ την εποχή που μεσουρανούν ονόματα όπως Βασίλης Τσιτσάνης, Μανώλης Χιώτης, Γιώργος Μητσάκης, Απόστολος Χατζηχρήστος, Γιάννης Παπαϊωάννου κ.ά.
Τις μουσικές εμπνεύσεις του ντύνει πάντα με εκλεκτούς στίχους, δικούς του ή γνωστών λαϊκών στιχουργών όπως οι Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Κώστας Βίρβος, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Πυθαγόρας (Παπασταματίου), Γιώργος Σαμολαδάς κ.ά. Στις αρχές της δεκαετίας 1950 ο Απ. Καλδάρας θα κυριαρχήσει με δημιουργίες όπως τα «Συ μου χάραξες πορεία», «Θα βρω μουρμούρη μπαγλαμά», «Φέρτε μια κούπα με κρασί», «Ο,τι βρέξει ας κατεβάσει». Μια προσεκτική μελέτη του χρόνου που εμφανίζονται τα τραγούδια του αναδεικνύει την εναρμόνισή τους με τις δύσκολες συνθήκες που βίωναν τα λαϊκά στρώματα αλλά και η χώρα.
Σε κάθε εποχή αναγνωρίζονται και ανάλογα στοιχεία στο έργο του. Αντίστοιχη και η επιλογή των ερμηνευτών: Στέλιος Καζαντζίδης, Πόλυ Πάνου, Πάνος Γαβαλάς, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Μανώλης Αγγελόπουλος, Στράτος Διονυσίου, Βίκυ Μοσχολιού, Γιώτα Λύδια, Καίτη Γκρέϋ, Σταμάτης Κόκκοτας κ.ά. Την δεκαετία 1960 θα ντύσει με τραγούδια που έδιναν άλλο ρυθμό, με νότες ερωτικής ευαισθησίας αλλά και ψήγματα ρομαντισμού και ελπίδας. «Ένα τραγούδι απ’ τ’ Αλγέρι», «Ένα αστέρι πέφτει πέφτει», «Όνειρο απατηλό», αλλά και το περίφημο «Πετραδάκι πετραδάκι» που ακουγόταν δυνατά στα ραδιόφωνα των γειτονιών.
Άνθρωπος ευθύς και τίμιος θεωρείται ο πρώτος που έδωσε ποσοστά στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου αλλά και ο πρώτος που μαζί με τους Τσιτσάνη και Δερβενιώτη αποσπάστηκαν από την ΑΕΠΙ και δημιούργησαν κίνημα στον χώρο των συνθετών και των στιχουργών. Θεωρούσε ως κορυφαίες τρεις δημιουργίες του της δεκαετίας 1970: «Μικρά Ασία» σε στίχους Πυθαγόρα και με ερμηνευτές τον Γιώργο Νταλάρα και την Χάρις Αλεξίου, «Βυζαντινός Εσπερινός» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου και ερμηνευτές τους ίδιους. Επίσης τους «Ροβινσώνες» σε στίχους Γιώργου Σαμολαδά και ερμηνευτές τον Γιάννη Πάριο, την Χάρις Αλεξίου και την Βασιλική Λαβίνα.
Με τη σύζυγό του δημιούργησαν μία όμορφη και αγαπημένη οικογένεια. Κατοικούσαν επί πολλά χρόνια στην Κυψέλη (οδός Λαχανά 52) και έκαναν δύο παιδιά. Τον Κώστα, σημαντικό δημιουργό και συνθέτη, με ποιοτική παρουσία στο ραδιόφωνο που συνεχίζει την πορεία της οικογένειας. Επίσης την Μαιρούλα, την οποία έχασαν το 1965 σε ηλικία μόλις 11 ετών. Από τότε ο Απ. Καλδάρας είχε τον καημό μέσα στην ψυχή του. Σύμφωνα με τον Μιχάλη Μενιδιάτη γι’ αυτήν έγραψε τραγούδια που όσοι δεν γνώριζαν τα θεωρούσαν ερωτικά ενώ στην πραγματικότητα έκρυβαν τον πόνο του πατέρα. Όπως οι στίχοι «Τι θα γίνω μες τη ζωή / αν ξυπνήσω ένα πρωί / και κοιτάξω την αγκαλιά μου / κι από μέσα να λείπεις εσύ…».[4]