Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Η πόλη των Αθηνών υποδέχτηκε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στα όμορφα οικοδομήματά της. Από τα πιο καλαίσθητα ήταν το μέγαρο του κληροδοτήματος του Ευαγγέλη Ζάππα, το λεγόμενο «Ζάππειο», ένα από τα καλύτερα παραδείγματα της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής, που εξ αρχής ήταν προορισμένο να συνδυάσει το νεοελληνικό στοιχείο με τον Ολυμπισμό. Εκεί θα λάβουν χώρα οι αγώνες της οπλομαχητικής.
Στo πλαίσιo της Ολυμπιακής γιορτής του 1896, οι σκοπευτικοί αγώνες και τα εγκαίνια του νέου Σκοπευτηρίου προγραμματίσθηκαν για την 27η Μαρτίου του 1896, δηλαδή την τρίτη μέρα από την επίσημη τελετή έναρξης στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Η προσέλευση του φίλαθλου κοινού ήταν περιορισμένη. Στις 10.30 προ μεσημβρίας προσήλθε, με τον τροχιόδρομο, η Βασίλισσα μαζί με άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας. Η ίδια έδωσε το σύνθημα της έναρξης των αγώνων όταν κατέβηκε στη μεσαία θυρίδα του Σκοπευτηρίου, όπου είχε τοποθετηθεί σε ξύλινο ικρίωμα, ενδεδυμένο με κυανόλευκο ύφασμα, ένα όπλο γκρα. Η Βασίλισσα πυροβόλησε και πέτυχε τον στόχο, ενώ ένα σημαιάκι ανυψώθηκε στο βάθος σημαίνοντας την επιτυχία. Μέσα σε θερμά χειροκροτήματα άρχισαν οι αγώνες[1].
Γεώργιος Ορφανίδης. Κατέκτησε την πρώτη θέση στα 300μ. Και τη
δεύτερη στα 25 μ. με πιστόλι στο αγώνισμα της σκοποβολής κατά τους
Αγώνες του 1896. Ήταν δικηγόρος και διετέλεσε μέλος της ΕΟΑ από το
1921 έως το 1930.
«Αγών τυφεκίου από 200 μέτρων»[2]: Διεξήχθη με τη συμμετοχή 42 σκοπευτών, από τους οποίους μόνο δέκα ήταν ξένοι. Νικητής ανεδείχθη ο καταγόμενος από τον Αστακό του Βάλτου και τελειόφοιτος της Νομικής, Παντελής Καρασεβδάς –αργότερα συνταγματάρχης, μέλος της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων και βουλευτής–, με δεύτερο τον Αθηναίο δικηγόρο Π. Παυλίδη. Τρίτος κατατάχθηκε ο ανθυπολοχαγός Τρικούπης, τέταρτος ο αρχιτέκτονας του Παναθηναϊκού Σταδίου Αναστάσιος Μεταξάς, πέμπτος ο δικηγόρος και αργότερα μέλος της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων Γ. Ορφανίδης και έκτος ο Δανός Jensen.
«Στρατιωτικόν περίστροφον από 25 μέτρων»[3]: Το αγώνισμα έλαβε χώρα στις 29 Μαρτίου, με τη συμμετοχή 16 αθλητών, από τους οποίους δύο ήταν Αμερικανοί αξιωματικοί του στρατού (οι αδελφοί Paine από τη Βοστόνη), ένας Δανός (ο Holger Nielsen) και οι υπόλοιποι Έλληνες. Πρώτος Ολυμπιονίκης αναδείχθηκε ο John Paine με δεύτερο τον αδελφό του Summer.
Στις 30 Μαρτίου διεξήχθησαν 3 αγωνίσματα, το «Ελεύθερον περίστροφον από 30 μέτρων» στο οποίο πρώτος ήταν ο Summer Paine και δεύτερος ο Δανός Jensen, ο «Αγών διά πιστολίου από 25 μέτρων» και «Βολή διά πολεμικού όπλου από 300 μέτρων». Στο δεύτερο έλαβαν μέρος τέσσερις σκοπευτές: ο Ι. Φραγκούδης του γυμναστικού συλλόγου Ολύμπια Λεμεσού, ο Γ. Ορφανίδης, ο Merlin και ο Nielsen[4]. Ολυμπιονίκης αναδείχθηκε ο Φραγκούδης, λοχαγός του πυροβολικού, αργότερα υπασπιστής του Βασιλιά Γεωργίου και συνοδός του την ημέρα της δολοφονίας του στη Θεσσαλονίκη. Το τρίτο αγώνισμα, αν και ξεκίνησε την ίδια ημέρα με τα προαναφερόμενα, ολοκληρώθηκε την επομένη με τη συμμετοχή 25 σκοπευτών. Νικητής ήταν ο Γ. Ορφανίδης, με δεύτερο τον Φραγκούδη.
Λέων Πύργος. Ήταν γιος του εξαίρετου Νικολάου Πύργου και μέλος της
Αθηναϊκής Λέσχης. Κατέκτησε την πρώτη θέση στους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 1896, στο αγώνισμα της ξιφασκίας μεταξύ οπλοδιδασκάλων.
Τα αγωνίσματα της οπλομαχητικής άρχισαν στις 26 Μαρτίου «…εις το κατάστημα του Ζαππείου… Εν τω μέσω της αιθούσης ιδρύθη επίτηδες ικρίου – επάνω εις την κομψήν στρογγυλήν στοάν ετοποθετήθη μία των Φιλαρμονικών… κύκλω του ικρίου είνε τα καθίσματα των θεατών…»[5]. Την Αγωνόδικο Επιτροπή αποτέλεσαν οι Γάλλοι οπλομάχοι Filippon και De la Fremoire, ο αξιωματικός του ιππικού Αλέξανδρος Σούτσος, ο Επαμεινώνδας Ζυμπρακάκης και ο βουλευτής Ε. Εμπειρίκος. Πρώτο διεξήχθη το αγώνισμα του ξίφους ασκήσεως (fleuret). Συμμετείχαν συνολικά οκτώ αγωνιστές: τρεις Γάλλοι –οι Delaborde, Gravellote, Gallot– και πέντε Έλληνες – οι υπίλαρχοι Κωνσταντίνος Μηλιώτης Κομνηνός, Περικλής Πιερράκος Μαυρομιχάλης, Ιωάννης Πούλος, Γεώργιος Βαλακάκης και Αλέξανδρος Βούρος. Πρώτος αναδείχθηκε ο Gravellote και δεύτερος ο Gallot. Στους αγώνες ξιφασκίας οπλοδιδασκάλων Ολυμπιονίκης ήταν ο Λέων Πύργος, γιος του γνωστού οπλοδιδασκάλου Νικολάου Πύργου.
Οι ξιφομάχοι επέδειξαν «την σημασίαν, την μέχρις επιστημονικότητος
τέχνην, την άπειρον, την υγράν πλέον χάριν της ξιφασκίας» μπροστά
στην αγωνόδικο ειδική επιτροπή.
Ακολούθησαν οι αγώνες σπαθασκίας στις 28 Μαρτίου. Σύμφωνα με τον διδάκτορα της Νομικής και δημοσιογράφο Χρήστο Δαραλέξη, η σπαθασκία δεν είχε «…ούτε την σημασίαν, ούτε την μέχρις επιστημονικότητος τέχνην, ούτε την άπειρον, την υγράν πλέον χάριν της ξιφασκίας…». Ήταν «…άσκησις σχεδόν βάρβαρος, πολλαχού παραμελουμένη…», αλλά «…πόσον ανδρική, πόσον επιβάλλουσα!…»[6]. Συμμετείχαν συνολικά πέντε διαγωνιζόμενοι, από τους οποίους τρεις ήταν Έλληνες: ο φοιτητής της Ιατρικής και αργότερα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ι. Γεωργιάδης, ο γεννημένος στη Μαντίνεια ανθυπολοχαγός του Πυροβολικού Γ. Καράκαλος και ο Γεώργιος Ιατρίδης. Οι ξένοι συμμετέχοντες ήταν ο Αυστριακός Schmal και ο γνωστός Holger Nielsen, αργότερα διευθυντής στο Γυμναστικό Ινστιτούτο της Κοπεγχάγης. Ο καθένας από τους συμμετέχοντες αγωνίσθηκε τέσσερις φορές εναντίον όλων των υπολοίπων. Νικητής ήταν ο Ι. Γεωργιάδης χωρίς καμία ήττα, με δεύτερο τον Γ. Καράκαλο, με μία ήττα.
Πρώτη Δημοσίευση: Σκιαδάς, Ελευθέριος Γ., 1996. 100 Χρόνια Νεώτερη Ελληνική Ολυμπιακή Ιστορία. Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων 1896-1996. Τα Νέα, Αθήνα. 117-119.
