Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Ιωάννης Καμπούρογλου, σκίτσο από τον Τύπο της εποχής.
Οπωσδήποτε οι πρωταπριλιάτικες φάρσες αποτελούν παράδοση στην οποία από τον 19o αιώνα πρωταγωνιστούν οι εφημερίδες. Ολόκληρο βιβλίο έχει γραφτεί για τις φάρσες, άλλοτε επιτυχείς και άλλοτε όχι, των τελευταίων 150 χρόνων. Αλλά ο πλέον ευρηματικός σε τέτοιου είδους παιχνίδια, που ξεσήκωνε τον κόσμο και προκαλούσε πραγματικά αναστάτωση, ήταν ο δημοσιογράφος και εκδότης Ιωάννης Καμπούρογλου. Ευφυής αλλά και δύστροπος, χαριτολόγος και ευρηματικός, κεφάτος και με δίψα για ζωή, κατόρθωσε μια χρονιά να κάνει κυριολεκτικώς τους Αθηναίους και τις Αθηναίες να τρέχουν και να μη… φτάνουν.
Ήταν Πρωταπριλιά του 1889, όταν δημοσίευσε μια σειρά από ψευδείς ειδήσεις, οι οποίες όπως ήταν διεσπαρμένες στη «Νέα Εφημερίδα» και πειστικές, ανταποκρίθηκαν στον σκοπό τους. Πολλοί επαγγελματίες έτρεχαν πρωί – πρωί στο δημαρχείο για να εξασφαλίσουν τις άδειές τους. Μικροί και μεγάλοι κατευθύνονταν στην πλατεία Δημοπρατηρίου για ένα σπουδαίο θέαμα, ενώ οι περισσότεροι έφθασαν μέχρι το Πεδίον του Άρεως για να παρακολουθήσουν τη μεγάλη ψευδομάχη, δηλαδή τα γυμνάσια, που θα πραγματοποιούσε ο Στρατός!
Το Δημαρχιακό Μέγαρο όπως ήταν στις αρχές του 20ού αιώνα.
Στο δημαρχείο έσπευδαν οι πάσης φύσης επαγγελματίες, κυρίως αμαξάδες, που ήταν υποχρεωμένοι να εφοδιάζονται με την απαραίτητη «άδεια επιτηδεύματος». Εκεί, ανέφερε η είδηση, στο γραφείο του γραμματέα της δημαρχίας, θα ήταν αναρτημένοι οι πίνακες, ώστε να κάνουν όσοι έπρεπε τις ενστάσεις τους. Ο ένας ανέβαινε και ο άλλος κατέβαινε με αμηχανία, ενώ ο γραμματέας Αργυρόπουλος απηύδησε από τον πολύ κόσμο. Αλλά κατάλογος δεν υπήρχε. Έκλεισε λοιπόν την πόρτα και κρέμασε μια μικρή ταμπέλα που έγραφε «1 ΑΠΡΙΛΙΟΥ»!
Όμως πραγματικό πανηγύρι έγινε στο Πεδίον του Άρεως. Αξημέρωτα παρέες ολόκληρες ξεκίνησαν για το Πολύγωνο. Ο καφετζής που άπλωνε τα τραπεζάκια του φρόντισε για προμήθειες, ενώ εμφανίστηκαν οι απαραίτητοι στραγαλατζήδες και κουλουράδες. Οι ιδιοκτήτες λεωφορείων στα Χαυτεία διαλαλούσαν «10 λεπτά ο άνθρωπος κύριοι για τα γυμνάσια»! Δεν ήταν και σύνηθες θέαμα να συγκεντρώνονται συντάγματα πυροβολικού, μηχανικού και ιππικού με τους νοσοκόμους και τα συμπαρομαρτούντα, για να ανταλλάξουν πυρά, όπως ανέφερε το δημοσίευμα[1].
Γυμνάσια Πυροβολικού, τέλη 19ου αιώνα.
Θα ξεκινούσαν μονάδες από τα Παραπήγματα, δηλαδή τη σημερινή περιοχή του Μεγάρου Μουσικής και θα οχυρώνονταν ανατολικά του Πεδίου του Άρεως. Θα έπαιρναν θέσεις προσπαθώντας να εκβάλουν τους υποτιθέμενους εχθρούς από τη θέση τους με ψεύτικα πυρά. Θα ακολουθούσε επίθεση με τη συνοδεία της Μουσικής του Πεζικού. Πραγματικό πανηγύρι. Μέχρι τα σχολεία άδειασαν. Ήταν λοιπόν μεγάλη η απογοήτευση όταν κατάλαβαν και κυκλοφόρησε παντού ότι επρόκειτο για Πρωταπριλιάτικη φάρσα. Χρειάστηκε να επέμβει η Αστυνομία για να αποφευχθεί διαδήλωση προς το γραφείο του Καμπούρογλου, ο οποίος για καλό και για κακό εξαφανίστηκε για ένα διήμερο.
Οι παπαγάλοι του Αβησσυνού
Αλλά εκείνος, που είδε κι έπαθε, ήταν ο Ιωάννης Πατρίκιος που είχε το σπίτι του στην πλατεία Δημοπρατηρίου και νοίκιαζε το ισόγειο σε κατάστημα. Έγραψε λοιπόν ο Ι. Καμπούρογλου, πως εκεί ένας έμπορος από την Αβησσυνία είχε φέρει εκατό παπαγάλους που μιλούσαν όλες τις γλώσσες! Πρόσθετε δε πως ο Αβησσυνός ήταν εξευρωπαϊσμένος και παρείχε πλήρεις εξηγήσεις περί της… παπαγαλικής και ότι είχε δημιουργηθεί μια Βαβυλωνία από γλώσσες, φωνές κρωγμούς και λαλιές των «καλλιπτερωτάτων αυτών πτηνών». Έγινε λοιπόν το «έλα να δεις», αφού τσούρμο κατέφθαναν μικροί και μεγάλοι για να δουν το περίεργο θέαμα των ομιλούντων παπαγάλων. Όλη τη μέρα κατέφθανε κόσμος. Αφού δεν έβρισκαν τίποτε στο ισόγειο χτυπούσαν την πόρτα του σπιτιού μήπως ήταν εκεί παπαγάλοι. Δύο ολόκληρα χρόνια έκανε να μιλήσει ο Πατρίκιος στον Καμπούρογλου μετά το… κάζο που του έφτιαξε.
