Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Διονύσιος Βούρβαχης
Στα επίσημα γαλλικά αρχεία καταγράφεται ως Colonel Constantin Denis Bourbaki και στα ελληνικά δοξάστηκε με το όνομα Διονύσιος Βούρβαχης. Ποιός ήταν τέλος πάντων ο στρατηγός που ζήλεψε τη δόξα των Μαραθονομάχων και κατέβηκε να αντιμετωπίσει τον τρομερό Κιουταχή για να βρει τον πιο ένδοξο θάνατο; Ήταν ο ήρωας που έβαψε με το αίμα του την αθηναϊκή πεδιάδα, πέφτοντας στη μάχη του Καματερού (27 Ιανουαρίου 1827, ν.η. 8 Φεβρουαρίου), σε ηλικία μόλις 40 ετών. Πεθαίνοντας, πρόφερε το όνομα της Ακρόπολης για την οποία θυσίασε τα πάντα, ακόμη και τη ζωή του.
Γι’ αυτό ένας δρόμος που οδηγεί προς την Ακρόπολη απέμεινε να μας θυμίζει τον Έλληνα αξιωματικό ο οποίος εκπαιδεύθηκε στη Γαλλία και υπηρέτησε τον Γαλλικό Στρατό. Είχε γεννηθεί στην Κεφαλονιά το 1787 και ήταν γιος του καταγόμενου από την Κρήτη Κωνσταντίνου Σωτήριου Βούρβαχη. Ο πατέρας φρόντισε να εισαχθεί ο Δ. Βούρβαχης στη Στρατιωτική Ακαδημία του Fontainebleau απ’ όπου αποφοίτησε το 1804. Συμμετείχε στους Ναπολεόντειους πολέμους και ήταν αφοσιωμένος στον αυτοκράτορα.
Η ζωή του υπήρξε περιπετειώδης και μετείχε στις φιλελληνικές δραστηριότητες μόλις ξέσπασε η Εθνεγερσία το 1821. Κατέβηκε στην Ελλάδα το 1826 επικεφαλής Γάλλων εθελοντών και Επτανησίων. Στα μέσα Ιανουαρίου 1827, όταν κινδύνευε η Ακρόπολη, έφτασαν στην Αθήνα 1500 Πελοποννήσιοι υπό τον Κόνταρη. Μαζί του εκστράτευσε ο συνταγματάρχης Βούρβαχης, ο οποίος συντηρούσε, με δικά του έξοδα, σώμα εθελοντών αποτελούμενο από 800 άνδρες. Το σώμα αυτό τοποθετήθηκε στο Καματερό, μαζί με άλλο σώμα από 280 πεζούς, 60 ιππείς και έξι τηλεβόλα υπό τον Ζακύνθιο Ι. Πέτα και τον Κεφαλλήνα Χ. Ιγγλέση.
Thomas Gordon of Cairness (1788-1841)
Το σύνολο των 2.500 ανδρών βρισκόταν υπό τις διαταγές του περίφημου Θωμά Γόρδα, όπως αποκαλούσαν οι Έλληνες τον σπουδαίο Σκωτσέζο συνταγματάρχη Τόμας Γκόρντον (Thomas Gordon, 1788-1841). Κοντά του και ο Κάρολος Εϊδεκ (Karl von Heideck, 1788-1861) που είχε αποσταλεί στην Ελλάδα από τον φιλέλληνα βασιλέα Λουδοβίκο, προκειμένου να προσφέρει τα στρατιωτικά του φώτα. Από το Φάληρο τους βοηθούσε και τους προστάτευε ο Άγγλος Φραγκίσκος Άστιγξ, όπως εξελληνίστηκε το όνομα του Bρετανού αξιωματικού και φιλέλληνα Frank Abney Hastings (1794-1828), κυβερνήτη του πολεμικού πλοίου «Καρτερία».
Ο ενθουσιώδης Βούρβαχης κυκλώθηκε κάποια στιγμή από τους Τούρκους, αγωνίστηκε λυσσωδώς με τους άνδρες του οι οποίοι κατεσφάγησαν. Ο ηρωισμός του ιδίου και των ανδρών του δεν αρκούσαν για να αντιμετωπιστεί η μεγάλη αριθμητική υπεροχή των Τούρκων. Ο αγώνας ήταν άνισος. Παρά ταύτα έχοντας μπροστά τον Βούρβαχη οι άνδρες εκείνοι πολέμησαν μέχρι τέλους. Ο ίδιος συνελήφθη αιχμάλωτος, μαζί με δύο Γάλλους και έναν Γερμανό. Καταβλήθηκαν προσπάθειες για την απελευθέρωσή τους. Τις διαπραγματεύσεις έκανε ο Γάλλος ναύαρχος και ευγενής Δεριγνύ, όπως αποκαλούσαν τον Μαρί Ανρί Ντανιέλ Γκοτιέ, Κόμητα του Ρινύ (Marie Henri Daneil Gauthier, Comte de Rigny, 1782-1835), αλλά ο Ρεσήτ πασάς, δηλαδή ο Κιουταχής ήταν ανένδοτος. Έκοψε το κεφάλι του γενναίου Βούρβαχη και το έστειλε στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με την περικεφαλαία του και μία οβίδα του πολεμικού «Καρτερία» που είχε ριχτεί εναντίον του στρατοπέδου του.
Μεχμέτ Ρεσίτ Πασάς, ο επικαλούμενος Κιουταχής (1780-1839).
Ο θάνατός του ενίσχυσε το φιλελληνικό ρεύμα
Οι Έλληνες εκδικήθηκαν τον άγριο και μαρτυρικό του θάνατο με τις νίκες που κατήγαγαν εναντίον του Κιουταχή στο Φάληρο. Η θυσία του Βούρβαχη, τον οποίο στη Γαλλία αποκαλούσαν «Καπετάν Γραικό», δεν πήγε χαμένη. Το ιερό χώμα στρώθηκε με πεντακόσια παλικάρια νεκρά. Ωστόσο ο ηρωικός θάνατος του Βούρβαχη, διανθισμένος από τις ειδικότερες συνθήκες που επικρατούσαν στην Ελλάδα, πράγματι ξεσήκωσε ακόμη περισσότερο τα σαλόνια της Ευρώπης. Η λιθογραφία του στόλιζε τα ευρωπαϊκά σαλόνια και το όνομά του γινόταν συνώνυμο του ηρωισμού. Έτσι αναζωογονήθηκε το ρεύμα του φιλελληνισμού και προωθήθηκε η ελληνική υπόθεση.
