Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Όλοι όσοι ασχολήθηκαν με τους κομπογιαννίτες οδοντογιατρούς που έδρασαν στην παλιά Αθήνα δεν παρέλειψαν να αναφερθούν σε έναν χαριέστατο τύπο με σφηνωτό μουσάκι. Ανεβασμένος πάνω στο μόνιππό του, πωλούσε τη σκόνη «Μικάδο» στην οδό Αθηνάς. Η ονομασία του προϊόντος του οφειλόταν προφανώς στον Μικάδο, όπως αποκαλούσαν τον Ιάπωνα αυτοκράτορα, τη ζωή του οποίου παρουσίαζαν συχνά πυκνά οι ελληνικές εφημερίδες. Αφού, λοιπόν, ο κομπογιαννίτης αυτός ήταν τόσο γνωστός στην εποχή του και πλήθος ανθρώπων απολάμβανε τις υπηρεσίες του, οφείλουμε να τον παραδώσουμε στην αιωνιότητα. Διότι φαίνεται πως ήταν… θαυματουργή η σκόνη του εν λόγω υπαίθριου εμπειρικού οδοντιάτρου, ο οποίος τη διαλαλούσε ως πανάκεια όλων των παθήσεων του στόματος, αλλά και ως τοπικό αναισθητικό!
Προκειμένου δε να πείσει το πλήθος που εκστασιασμένο παρακολουθούσε τα λεγόμενά του για τις παυσίπονες ιδιότητες της σκόνης του, ο ντόκτορας με το κλακ στο σοφό του κεφάλι, χρησιμοποιούσε και τους απαραίτητους αβανταδόρους. Τύπους της αγοράς που προσποιούνταν ότι έπασχαν από σφοδρό πονόδοντο και εξέφραζαν τον ενθουσιασμό τους για το άμεσο αποτέλεσμα που είχε η σκόνη. Αλλά έκανε και επιδείξεις στιγμιαίας και ανώδυνης εξαγωγής δοντιών ο συμπαθής εκείνος εκπρόσωπος της υπαίθριας επιστήμης. Ο Παναγιώτης Παπαδούκας μάς παρέδωσε ακριβείς πληροφορίες για τις σκηνές που διαδραματίζονταν «εν μέσαις Αθήναις».
Με ένα νεύμα του καλούσε τον εγκάθετο και τον ανέβαζε στο αμάξι για να διαγνώσει την πάθησή του. Πριν ακόμη ανοίξει το στόμα του, με στόμφο έλεγε δυνατά το σχετικό… παραμύθι:
-Τραπεζίτης της άνω σιαγόνος, εις κουφοειδή απελπιστικήν κατάστασιν! Πρέπει να εξαχθή! Χρειάζεται ένα οδοντογιατρό και δύο χειρουργούς, και να δούμε αν θα μπορέσουν να τον βγάλουν, καθότι η ρίζα βαθεία!…
Και το θέατρο συνεχιζόταν:
-Πονάς παιδί μου;
-Πάω να τρελλαθώ!
-Ορίστε, πονάει ο άνθρωπος… του ρίχνουμε λίγη σκόνη «Μικάδο»… ούτω πως… άνοιξε το στόμα σου… πονάς τώρα;
— Όχι, μου πέρασε! Και τώρα η εξαγωγή άνευ πόνου!
Άρπαζε λοιπόν ένα παιδικό μπαστουνάκι που είχε μετατρέψει σε κατσαβίδι –μοχλό και… χραπ, έβγαζε τον δήθεν πάσχοντα «τραπεζίτη» που είχε κρυμμένο στη δεξιά παλάμη του! Πριν δε η ομήγυρις συνέλθει από την έκπληξη, έχωνε το σπασμένο καρύδι στο στόμα του ασθενούς και έδινε τη… γροθιά στο κάτω σαγόνι ανακράζοντας θριαμβευτικά:
— Ορίστε κύριοι! Δεν μπορούσε να φάει ούτε μακαρόνια και τώρα σπάει καρύδια!
Αυτά βεβαίως συνέβαιναν με τους μπιστικούς του, οι οποίοι έβγαζαν το χαρτζιλίκι τους και κατά κάποιον τρόπο το διασκέδαζαν κιόλας. Τι απέγινε όμως ο πωλητής του «Μικάδο»; Εξαφανίστηκε από τους δρόμους των Αθηνών, κυνηγημένος από την Αστυνομική Διεύθυνση για μεγάλα προβλήματα που είχε προκαλέσει σε ανθρώπους που τον εμπιστεύτηκαν. Σε μία περίπτωση ο αθεόφοβος έβγαλε από το στόμα ενός και μόνον ανθρώπου επτά δόντια, υγιή και χαλασμένα. Σε άλλη περίπτωση ένας χριστιανός που έπεσε στα χέρια του χρειάστηκε να νοσηλευτεί επί ημέρες στο Δημοτικό Νοσοκομείο για να σταματήσει την ακατάσχετη αιμορραγία.
Η πόλη των Αθηνών (περίπου 1930).
Οι κομπογιαννίτες και τα επικίνδυνα γιατροσόφια
Ωστόσο, ο πωλητής του «Μικάδο» ήταν μόνον ένας από το πλήθος των κομπογιαννιτών που δρούσαν ανά την Ελλάδα. Τα πραγματικά τους ονόματα δεν διέσωσε η παράδοση και όσοι ασχολήθηκαν μαζί τους. Οι περιγραφές τους είναι απλές. Ένας κοντός τσιμπλιάρης με «μποκαλάκια» για τους κάλους, ένας μουστακαλής που σφύριζε «μπλάστρια για την πούντα» κ.ά. Υπήρχαν όμως και προπολεμικά φαινόμενα όμοια με αυτά που μας απασχόλησαν και τις τελευταίες δεκαετίες. Συχνά όμως έφταναν στα δικαστήρια περιπτώσεις ανθρώπων που πωλούσαν σκόνη για τη φυματίωση, νερό για τον καρκίνο ή τον ζαχαροδιαβήτη. Το 1936 κάποιος καταδικάστηκε, διότι πωλούσε σουσαμόλαδο ως φάρμακο αποτελεσματικό για την ελεφαντίαση [1].
