Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Το έμβλημα του δήμου Ναυπλιέων.
Ανατρέχουμε στις πρώιμες μορφές συνεταιριστικών οργανώσεων για να συναντήσουμε μια φιλόδοξη προσπάθεια που εξελίχθηκε το 1900 στην επαρχία Ναυπλίας.
Εκεί θα ιδρυθεί ο πρώτος Γεωργικός Σύνδεσμος, ο οποίος είχε όλα τα χαρακτηριστικά τα οποία, περίπου μία δεκαπενταετία αργότερα και με ειδική νομοθεσία, αποκτούσαν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί.
Ως γνωστόν, στα τέλη του 1914 ψηφίστηκε και στις αρχές του 1915 δημοσιεύθηκε ο νόμος «Περί Συνεταιρισμών» του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος αποτέλεσε τη βάση και για τη γεωργική και κτηνοτροφική ανάπτυξη της χώρας.
Οπωσδήποτε, ήταν ιδιαίτερα πρωτοποριακή προσπάθεια για την Ελλάδα η δημιουργία ενός αγροτοκτηνοτροφικού συνεταιρισμού και η σπουδαιότητα της προσπάθειας αυτής απασχόλησε ιδιαίτερα, όχι μόνον τον γεωργικό αλλά και τον πολιτικό και τον δημοσιογραφικό κόσμο.
Σύμφωνα με το Καταστατικό του ο πρώτος εκείνος Σύνδεσμος, ο Γεωργικός και Βιομηχανικός Σύνδεσμος της Επαρχίας Ναυπλίας, θα επιδίωκε με όλα τα κατάλληλα μέσα την επίτευξη των σκοπών του που ήταν η εμψύχωση της αγροτικής παραγωγής «και των συναφών αυτών βιομηχανιών»[1]. Οι τρόποι με τους οποίους σκόπευαν να αναπτύξουν την άμιλλα οι ιδρυτές εκείνου του Συνδέσμου ήταν πολλοί.
Καταρχάς περιλάμβανε στους σκοπούς του την οργάνωση γεωργικών, κτηνοτροφικών και βιομηχανικών περιοδικών εκθέσεων.
Επίσης, προέβλεπε την ετήσια απονομή βραβείων σε 10 από τους γεωργούς, κτηνοτρόφους ή βιομήχανους που θα παρουσίαζαν τη μεγαλύτερη πρόοδο, καθώς και την κατάρτιση και συντήρηση σχολικών φυτοκομείων σε ολόκληρη την επαρχία Ναυπλίας.
Κάνοντας ακόμη ένα βήμα περισσότερο σε ζητήματα εκπαίδευσης, ο σύνδεσμος θα αποφάσιζε την οργάνωση λαϊκών διδασκαλιών ωφέλιμων γνώσεων και τεχνών, όπως τις αποκαλούσαν. Ταυτοχρόνως, προβλεπόταν η μελέτη κάθε ζητήματος που αφορούσε τα γεωργοκτηνοτροφικά και βιομηχανικά συμφέροντα της επαρχίας. Ιδιαίτερη βαρύτητα έδιναν στα ζητήματα της αγροτικής ασφάλειας.
Για την ανάπτυξη όμως νέων μεθόδων και πιο άνετης εργασίας για τους γεωργούς, προβλεπόταν η διανομή τουλάχιστον 10 τέλειων αρότρων ετησίως, ανά δύο σε κάθε δήμο της επαρχίας και σε εταίρους γεωργούς που θα επιλέγονταν με κλήρο.
Αλλά παρουσίαζε και οικολογικές ευαισθησίες εκείνη η πρώτη συνεταιριστική αγροτοκτηνοτροφική οργάνωση, αφού το καταστατικό της προέβλεπε δενδροφυτεύσεις σε βουνά, λόφους, πλατείες, δρόμους, περιβόλους των ναών κ.λπ.
Οπωσδήποτε, οι σκοποί και οι επιδιώξεις για τη γεωργική πρόοδο του τόπου, όπως εκφράζονταν μέσω του καταστατικού του Συνδέσμου, ήταν προσφυείς και ευεργετικοί.
Έπρεπε, όμως, να διασφαλιστεί η συμμετοχή, όσο το δυνατόν περισσότερων γεωργών και κτηνοτρόφων που θα συμμετείχαν στον Σύνδεσμο και θα απολάμβαναν τα αγαθά αποτελέσματα του συνεταιρισμού τους.
Γι’ αυτό εκλαϊκεύτηκε και η συνδρομή ορίστηκε το ανώτερο σε 50 λεπτά, δηλαδή ένα πενηνταράκι, μηνιαίως και το ελάχιστο μία δεκάρα!
Έτσι, εξασφαλιζόταν πως οι περισσότερες γεωργικές και κτηνοτροφικές οικογένειες θα έσπευδαν να εγγραφούν στον Σύνδεσμο.
Εξάλλου, το πρόγραμμα ήταν φιλόδοξο και προέβλεπε τη δημιουργία ανάλογης οργάνωσης και στο Άργος.
Ποιός ήταν ο εμπνευστής
Σπυρίδων Χασιώτης (1864-1945).
Βεβαίως πίσω από τα φιλόδοξα σχέδια βρισκόταν ένας ακάματος εργάτης και απόστολος της γεωπονικής ιδέας στην Ελλάδα, ο γεωπόνος Σπυρίδων Χασιώτης (1864-1945), ο αποκαλούμενος και πατέρας της γεωργίας. Την εποχή που κατάρτισε το σχέδιο του πρώτου Συνδέσμου ήταν διευθυντής του Γεωργικού Σταθμού Τίρυνθας. Καταγόταν από το Μονοδένδρι Ζαγορίου και διετέλεσε καθηγητής της Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών. Το επιστημονικό του έργο είναι πλούσιο, ενώ εκλέχθηκε βουλευτής και δύο φορές γερουσιαστής, εκπρόσωπος των Γεωργικών Επιμελητηρίων Ελλάδος.
