Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Οπωσδήποτε οι σπουδαίοι άνδρες της Ιστορίας έχουν και τις ανθρώπινες στιγμές τους, οι οποίες σπάνια διασώζονται διότι προφανώς δεν ενδιαφέρουν το ευρύ κοινό και δεν εξαρτώνται απ’ αυτές οι τύχες του κράτους. Μας αποκαλύπτουν όμως την ψυχολογία και τις ευαισθησίες τους.
Όπως η Ζαφείρω, μια κανελιά σκυλίτσα που ήταν πασίγνωστη στην εποχή της, αφού ανήκε στον πρωθυπουργό Θεόδωρο Δηλιγιάννη. Τη γνώριζαν όλοι, ιδιαιτέρως δε οι κάτοικοι της Κηφισιάς. Δεν την αποχωριζόταν. Την έπαιρνε μαζί του όταν έκανε βόλτα στο πάρκο και στην πλατεία, στο σιδηρόδρομο και στο ξενοδοχείο αλλά και στο γραφείο του.
Δεδομένου ότι δεν διαθέτουμε φωτογραφία ή σκίτσο της, δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε τις διιστάμενες απόψεις που βρίσκονται δημοσιευμένες σε διάφορες πηγές. Άλλοι τη θεωρούσαν συμπαθητική και άλλοι άσχημη. Ορισμένοι μας την περιγράφουν ως χαριτωμένη να τρίβεται στα πόδια του Γορτύνιου πολιτικού, και άλλοι πως ήταν κακιά και δάγκωνε. Το καλοκαίρι του 1904 πάντως είχε την τιμητική της, αφού χύθηκε απέραντο μελάνι για να περιγραφούν τα καμώματά της.
Η Ζαφείρω παρουσιαζόταν να είναι εντελώς διαφορετικού χαρακτήρα από το αφεντικό της. Εκείνος ήταν χαμογελαστός, ενώ η σκύλα του δάγκωνε και στον ήμερο χαρακτήρα του η Ζαφείρω απαντούσε με αγριάδες. Ο Δηλιγιάννης έσταζε μέλι και το τετράποδο θυμό. Ο πρωθυπουργός κερνούσε φιλοφρονήσεις τις κυρίες, ενώ η Ζαφείρω έδειχνε τα δόντια της στους κυρίους. Ίσως μέσω του τετράποδου να ήθελαν να πλήξουν τον Δηλιγιάννη γράφοντας ότι καθημερινώς η Ζαφείρω δάγκωνε και από ένα Κηφισιώτη!
Υπήρχαν δε και εκείνοι που υποστήριζαν πως εάν κάποια μέρα λυσσούσε το σκυλί, ολόκληρη η Κηφισιά θα αναγκαζόταν να βρεθεί για θεραπεία στου Παμπούκη, δηλαδή στο μόνο και ιδιωτικό λυσσιατρείο της εποχής. Υπήρχε δε και κάποιος δημοσιογράφος, ο οποίος κρυβόταν κάτω από το ψευδώνυμο «Ο κόκκινος ρεπόρτερ» και μονίμως κατηγορούσε το δύσμοιρο τετράποδο.[1] Έγραφε πως «όσον καλόν έκαμεν ο κ. Δηλιγιάννης με τας πρωθυπουργίας του, το αναιρεί και το ματαιώνει η Ζαφείρω με τους οδόντας της»!
Αλλά ό, τι και να έλεγαν, ο Θ. Δηλιγιάννης έτρεφε λατρεία για τη σκυλίτσα του. Σε όποιον του παραπονιόταν για τυχόν παρασπονδίες της απαντούσε στερεότυπα: «Α! είναι πολύ καλό σκυλάκι. Δια να δαγκάσει θα πει πως το επείραξαν». Την καλούσε κοντά του και την κανάκευε συνεχώς, ενώ δεν ήταν λίγοι εκείνοι που την πλησίαζαν για να τη χαϊδέψουν, όταν έβγαινε βόλτα.
Η δόξα όμως της Ζαφείρως έφθασε στο απόγειό της χάρη στον ιστορικό Γεώργιο Ασπρέα. Στη γνωστή εργασία του με διάφορα ανέκδοτα από τη ζωή του Θ. Δηλιγιάννη δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην αγάπη του για τα ζώα και τη «λατρεία του προς την μικράν του σκυλίτσαν Ζαφείρω». Μας αποκαλύπτει ότι του την είχε χαρίσει κάποιος πολιτικός του φίλος σε μια περιοδεία και από τότε οι δύο τους ήταν αχώριστοι. «Προσεφώνει το κυνάριον δια θωπευτικών φθόγγων και το εθώπευε τρυφερώς» γράφει ο Γ. Ασπρέας. Συμπληρώνει δε ότι ήταν «από τα ευτυχέστερα κυνάρια των Αθηνών» διότι «εις την τράπεζαν συνεμερίζετο πάντοτε το γεύμα του αυθέντου της ή μάλλον είχε τη μερίδα του λέοντος».
Η «μάστιξ της Κηφισιάς»!
Αλλά «ο κόκκινος ρεπόρτερ» επέμενε πως η Ζαφείρω είχε γίνει ο φόβος και τρόμος της Κηφισιάς. Σε τέτοιον βαθμό, ώστε οι μητέρες στις παραγγελίες τους προς τις παραμάνες και οι σύζυγοι στις γυναίκες τους συνιστούσαν να φυλάγονται από τον σιδηρόδρομο, το κρύο και το σκυλί του Δηλιγιάννη. Ήταν όμως κακοπροαίρετος, γεγονός που αποδεικνύεται από τον τρόπο που περιέγραφε τη σκυλίτσα. Τη χαρακτήριζε ιδιαίτερα άσχημη και με άσχημο ρύγχος, και ότι ήταν «η μάστιξ της Κηφισιάς»!