Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
«Περιφορά». Έργο Θεόφραστου Τριανταφυλλίδη.
Αναμφισβήτητα η Αθήνα έχει μετατραπεί σε μια πολυ-πολιτισμική πρωτεύουσα. Διατηρεί ωστόσο την ιδιοτυπία και την ομορφιά της. Παραμένει «Πολιτεία της Ορθοδοξίας», όπως τη βλέπουμε στα μνημεία της και την αισθανόμαστε την Εβδομάδα των Παθών. Ανεξάρτητα από τις επιρροές που δέχεται και τις «επιπτώσεις από την εισβολή και τις δραστηριότητες των ποικιλόμορφων βαρβάρων», όπως έγραψε κάποτε ο ακαδημαϊκός Πέτρος Χάρης. Ο λογοτέχνης που προέβλεψε ότι θα έρθει εποχή κατά την οποία οι παλαιοί κάτοικοι της πόλης «δεν θ’ αναγνωρίζουν τίποτα και θα ζουν και θα κινούνται και θα περπατούν σαν μέσα σε μια πόλη που τους είναι ξένη»!
Η εαρινή νύχτα της Μεγάλης Παρασκευής και της Περιφοράς του Επιταφίου κρατά τα χαρακτηριστικά της στο πέρασμα του χρόνου. Και πρέπει να διατηρηθούν η χριστιανική ατμόσφαιρα και η κατάνυξη που διαρκούν έστω και λίγες ώρες. Πολλοί Αθηναίοι πηγαίνουν στην Εκκλησία μόνον κάθε Μεγάλη Παρασκευή ή τη νύχτα της Ανάστασης. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ωστόσο, τις ημέρες και τις ώρες αυτές, συμμετείχαν και απολάμβαναν τα χριστιανικά δρώμενα και οι μουσουλμάνοι της πόλης. «Ακόμη και ο χλευαστής των θείων και μυστικών δυνάμεων, αν εννοείται δεν έχει νεκρωθεί μέσα του η ικανότητα να χαίρεται την ομορφιά, την οποιαδήποτε ομορφιά, βλέπει και θαυμάζει το θέαμα που δίνει μοναδική λαμπρότητα και χρώμα», σημείωνε ο Π. Χάρης.
Δεν είναι μία η Αθήνα της Μεγάλης Παρασκευής, είναι τρεις! Αξίζει τον κόπο να βρεθούμε στις γειτονιές τη νύχτα που τις περισσότερες φορές φέρνει μαζί της την άνοιξη. Εκεί, ακόμη βρίσκουμε έργα καλαισθησίας, τους Eπιταφίους των συνοικιακών εκκλησιών με φρέσκα λουλούδια και λαϊκό γούστο που αξίζει να μελετηθεί. Κοινή ευσέβεια, ίδια ίσως η αφθονία των λουλουδιών, ανόμοιες οι προσπάθειες.
H δεύτερη Aθήνα και η πιο μοναδική εμπερικλείεται στην εικόνα της πόλης από ψηλά. Να δει κανείς την πόλη από τον Λυκαβηττό, τεμαχισμένη πολιτεία που κινείται γεμάτη φλόγες. Φλόγες-ύμνοι στην ανθρώπινη δοκιμασία και στο υπέρτατο ον. Η τρίτη Αθήνα της Μεγάλης Παρασκευής μοιάζει με τις άλλες δύο, αλλά διαφέρει όταν η εκφορά από τη Μητρόπολη συνθέτει την παρουσία Εκκλησίας, Κράτους και Λαού. Είναι ώρα της Αθήνας που δεν συναντάται αλλού. Η θρησκευτική λαμπρότητα συνοδεύεται από το επίσημο Κράτος και την πληθωρική παρουσία του Λαού.
Ο Επιτάφιος των Αθηνών είναι παράδοση που πρέπει να μείνει λαμπρή και αμετακίνητη. Σε μια εποχή που η πρωτεύουσα πλήττεται, λόγοι θρησκευτικοί, εθνικοί, λαογραφικοί, ακόμη και τουριστικοί, το επιβάλλουν.
