Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Η ληξιαρχική πράξη θανάτου του.
«Ένας Άγιος ανάμεσά μας» ήταν το κοινό αίσθημα και η συνήθης φράση των πιστών, όταν αγιοποιήθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο (1961) ο Μητροπολίτης Πενταπόλεως Νεκτάριος, κατά κόσμον Αναστάσιος Κεφαλάς (1 Οκτωβρίου 1846-9 Νοεμβρίου 1920). Δικαιολογημένα αφού ζούσαν πολλοί που τον είχαν γνωρίσει, είχαν συνομιλήσει μαζί του, είχαν ακούσει τις διδαχές του ή τις πνευματικές συμβουλές του. Εξάλλου, το γεγονός ότι η εικόνα ενός Αγίου σωζόταν σε φωτογραφίες ήταν επιπρόσθετος λόγος για την δημιουργία περίεργων συναισθημάτων.
Ωστόσο, πολύ πριν την απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου το χριστεπώνυμο πλήρωμα ήταν εκείνο που του είχε αποδώσει τιμές αγίου. Εκτός από την Αίγινα, όπου εξεμέτρησε το ζην και κατέλειπε αγαθές μνήμες, η φήμη του είχε εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα. Γι’ αυτό, με πρωτοβουλία των Αιγινητών, εορτάζετο ως Άγιος ήδη τις δεκαετίες 1940-50. Στην Αθήνα, ανήμερα της εκδημίας του, ετελείτο λειτουργία στον Ναό των Αγίων Ασωμάτων στο Θησείο και στον Ναό του Αγίου Ελευθερίου του Πεδίου Άρεως.
Επίσης, ειδικά δρομολόγια, με φθηνό εισιτήριο, μετέφεραν τους πιστούς στην Αίγινα για να προσκυνήσουν τα λείψανα του αγίου, τα οποία είχαν αρχίσει να εκτίθενται στην Μονή της Αγίας Τριάδος. Πάντως, επιβεβαιώνοντας την άποψη όσων υποστήριζαν το «ένας Άγιος μεταξύ μας», προσθέτουμε έναν κρίκο στη μακρά αλυσίδα των πληροφοριών περί του αγίου Νεκταρίου, παρουσιάζοντας τα στοιχεία της ληξιαρχικής πράξεως θανάτου του! Ως γνωστόν, εγκατέλειψε τα γήινα στο Αρεταίειο Νοσοκομείο, όπου ανηγέρθη και ναΐσκος προς τιμήν του.
Ελαιογραφία του αγίου.
Τα τυπικά στο Ληξιαρχείο ανέλαβε να τακτοποιήσει ο «εκ Σηλυβρίας» ανιψιός του, 38χρονος μεσίτης και χρηματιστής Θεμιστοκλής Κεφαλάς, γιός του αδελφού του, Χαράλαμπου. Η ληξιαρχική πράξη συντάχθηκε την επομένη του θανάτου του, στις 9 Νοεμβρίου 1920, ημέρα Δευτέρα και στα στοιχεία αναφέρεται ως «Μητροπολίτης Πενταπόλεως (Αιγύπτου) ετών 75 (εβδομήκοντα πέντε), εκ Σηλυβρίας, κάτοικος Αιγίνης, άγαμος ένεκεν χρονίας κυστίτιδος και υπερτροφίας του προστάτου»[1].
Προβληματισμός προκύπτει από την αναφερόμενη ηλικία, αφού η επικρατέστερη εκδοχή θέλει τον Άγιο Νεκτάριο να έχει γεννηθεί την 1η Οκτωβρίου 1846, ενώ συμφώνως με την δήλωση στην ληξιαρχική πράξη θανάτου φέρεται 75 ετών, δηλαδή γεννημένος το έτος 1845. Οι δύο μάρτυρες που απαιτούσε ο νόμος και συνυπέγραψαν την πράξη ήταν δημοτικοί υπάλληλοι.
Εν τω μεταξύ, την 4η Σεπτεμβρίου κάθε έτους εορτάζεται με λαμπρότητα στην Αίγινα η ανακομιδή των λειψάνων του αγίου Νεκταρίου, εορτασμός που οφείλεται στο γεγονός ότι στις 4 Σεπτεμβρίου 1953 η Εκκλησία έλαβε την απόφαση περισυλλογής της κάρας και των οστών του αγίου. Το μεγαλύτερο μέρος τοποθετήθηκε σε αργυρές λειψανοθήκες στο μοναστήρι της Αίγινας. Μικρό μέρος των λειψάνων κατατέθηκε ως ευλογία σε ορθόδοξες εκκλησίες του εσωτερικού και του εξωτερικού. Το ιερό σκήνωμα του αγίου παρέμενε για πάνω από 20 χρόνια παντελώς άφθαρτο, όπως αναλλοίωτοι παρέμεναν και οι κλάδοι των λεμονιών, που είχαν τοποθετηθεί στη νεκρική κλίνη του αγίου την ημέρα ταφής του, διαχέοντας στον περίγυρο την ίδια αφάνταστη ευωδία κάθε φορά που αυτός ανοιγόταν.
Και δεν ήταν λίγες οι φορές που ο τάφος είχε διανοιχτεί. Από το 1920, έτος θανάτου του αγίου, έως το 1953 μαρτυρούνται τουλάχιστον έξι φορές που η καλυπτήρια πλάκα του τάφου μετακινήθηκε, έξι μήνες μετά την ταφή, καθώς και στα έτη 1924, 1927, και μεταξύ των ετών 1930-1935, 1937 και 1948[2]. Ανήμερα στην ανακομιδή των λειψάνων του αγίου, το 1969, θεμελιώθηκε ο νέος ναός στην παλαιά Μονή Αγίας Τριάδος Αιγίνης, η οποία είχε ήδη μετονομαστεί σε Μονή Αγίου Νεκταρίου. Η ανέγερση του ναού ολοκληρώθηκε το 1994.
