Σκίτσο από περιοδικό του 19ου αιώνα.
Ένας θαυμάσιος πτηνολόγος, τον οποίον έχασεν η Επιστήμη προώρως, αδιαφήμιστος δε (πρώην δημοδιδάσκαλος ήτο) μ’ εζήτησεν επιμόνως ένα πρωΐ, διά να μου αγγείλη, ότι ένας χωρικός εσκότωσε μίαν χρυσόπτερον γλαύκα. Αυτή είνε η Αθηνά! μου είπε συγκεκινημένος, και μου ανέφερε τας συμβουλευτικάς ενεργείας του διά να πεισθούν οι χωριανοί του ανοσίου κυνηγού, να μη σκοτώνουν τας γλαύκας, διότι μεταξύ αυτών ημπορεί να είνε και άλλαι του σπανίου αυτού Αττικού είδους.
Δεν είνε ίσως ανάγκη να προσθέσω πως επερίμενα πότε θα γύρη ο ήλιος, δια ν’ ανηφορήσω κατά την Ακρόπολιν. Επεθύμησα να ιδώ εκεί κάποιαν γλαύκα εκ των απ’ ευθείας και αναμφισβητήτως απογόνων των γλαυκών των χρόνων της ιερότητός των, αφού είνε βέβαιον, ότι κανείς δεν τας εισήγαγεν εκ του εξωτερικού, αλλ’ ούτε και αι ίδιαι εσκέφθησαν ποτέ να μεταναστεύσουν άλλοθεν και να εγκατασταθούν εις τα προγονικά των εδάφη.
Εβράδυασε. Η προς εμέ από πολλού εκδηλουμένη εύνοια της υπηρεσίας, μου επέτρεψε να παραμείνω εις την Ακρόπολιν. Αλλοίμονον! Κανένα βαρύ πέταγμα δεν επεκάθησεν επί των μαρμάρων. Και εν τούτοις υπήρχον άλλοτε γλαύκες εις την Ακρόπολιν!
Κατά την τρίτην προ της εγκαταστάσεως του Βασιλείου εις τας Αθήνας, επίσκεψιν του Όθωνος, εις την εν Πειραιεί υποδοχήν, έλαβε μέρος και μία γλαυξ, συλληφθείσα προς τούτο εις την Ακρόπολιν. Και περιγράφονται αι περιπέτειαι της μακαρίτιδος. Ήτον ωραία, λέγει ο χρονογράφος, ζωηρά και στολισμένη με μεταξωτές κορδέλλες. Εδωρήθη δε εις τον βασιλέα υπό της υποδοχής επιτροπής. Η δυστυχισμένη! Την επιούσαν εφονεύθη, εταριχεύθη και εστάλη εις το Μουσείον του Μονάχου.
Η εξαφάνισις των γλαυκών της Ακροπόλεως, λόγον έχει κυρίως, την μετά την εκκαθάρισιν ταύτης από παντός μεταγενεστέρου ερειπίου, ελλείψιν καταφυγίου διά τας εκπτώτους. Η ολιγόστευσις όμως και η καταδρομή των, έγινεν απ’ αυτής της εγκαταστάσεως του Βασιλείου. Ιδού μία διαφωτιστική πληροφορία:
Ένα δειλινόν, κάποιος ποιητής ερέμβαζεν εις την οδόν Ακροπόλεως. Έξαφνα ακούει πυροβολισμόν προς τους βράχους. Τρέχει ο ποιητής και ειδοποιεί ένα φύλακα, ο οποίος του λέγει με απάθειαν:
-Δεν είνε τίποτε, κύριε. Ο έμπορος που σκοτώνει κουκουβάγιες και της πωλεί εις τους ξένους, επυροβόλησεν.
Ο ποιητής όμως είχεν αντίθετον γνώμην. Έτρεξεν, εφώναξεν. Αποτέλεσμα δε του θορύβου του ήτο, να παραταθή τότε η ζωή των υπολειπομένων γλαυκών προς καταστροφήν μιας αρτιγεννήτου βιομηχανίας του τόπου. Ποίημα όμως δεν γνωρίζω αν έγραψεν ο ποιητής εκείνος, αλλ’ ούτε και άλλος κανείς είδα να γράψη διά τας γλαύκας της Αθηνάς. Μόνον δια κουκουβάγιες, ως πουλιά της μάγισσας, εγράφησαν και πολλά μάλιστα.
Αλλά μία χαροποιός πληροφορία δύναται τώρα να ανακοινωθή, από εκείνας, που θα συνεκίνουν βεβαίως την Ιταλίαν, όπου κατ’ αυτάς τόσα μέτρα ελήφθησαν διά την προστασίαν των άνευ ιερότητος, αλλ’ απλώς χρησίμων πουλιών, εύχομαι δε να συγκινήση και ημάς τους μη τοποθετούντας την σοβαρότητα εις πάσαν άλλην εκδήλωσιν, πλην της ιδεολογίας.
Ο κατ’ εξοχήν λοιπόν ονειροπόλος μύστης της αρχαίας αναβιώσεως, με παρακινεί να αναλάβω την πρωτοβουλίαν πλησίον των αρμοδίων, όπως ληφθούν τα ενδεικνυόμενα μέτρα προς προστασίαν των γλαυκών της Ακροπόλεως. Φρονεί δε, ότι θα έπρεπε να ψηφισθή και ειδική διάταξις προστατευτικού νόμου, και να ορισθή μάλιστα και ειδική υπηρεσία ΓΛΑΥΚΟΤΡΟΦΟΥ, προς διαιώνισιν του κυρίου των Αθηνών εμβλήματος, όπως παρόμοιόν τι γίνεται διά τας περιστεράς της Βενετίας.
Και ο καθείς ημπορεί τώρα να φαντασθή τας γλαύκας της Ακροπόλεως, πολυπληθείς και ξεθαρρευμένας να τριγυρίζουν τους νυκτερινούς επισκέπτας της Ακροπόλεως, και τον γλαυκοτρόφον αρχαιολόγον να πλησιάζη με τα πινάκια της καθορισθείσης τροφής των ανά χείρας.
Ο νέος ούτος των γλαυκών συνοικισμός ημπορεί να καταρτισθή από αυτάς, των οποίων ο στεναγμός ακούεται μέσα από τους σπηλαιώδεις περί την Ακρόπολιν βράχους. Ιδίως όμως από τας εμφανιζομένας δειλά-δειλά μέσα από τας οπάς που εκαλλιτέχνησεν ο χρόνος εις τα τόξα του Αττικού Ωδείου.
Αι προσφυγούσαι εις τας Ρωμαϊκάς αυτάς καμπυλότητας γλαύκες, καλούνται τώρα να ανέλθουν προς την Ελληνικήν ευθύτητα των μνημείων της Ακροπόλεως. Αλλά και αυτός ο Άρειος Πάγος φιλοξενεί γλαύκας εις τα θρυλικά βραχώματα της βορεινής του πλευράς.
Αλησμόνητον δε είνε εις εμέ κάποιο απόβραδον, που έτυχε να μελετώ τα εκεί ερείπια του δρομικού Ναού του Αγίου Διονυσίου.
Έξαφνα από μία τρύπα των μεσημβρινών βραχοπαραστάδων του Ναού, επρόβαλεν ένα καταστρόγγυλον κεφαλάκι γλαυκός. Εστάθη ολίγας στιγμάς, με εκύτταξε με τα απόκοσμα εκείνα μάτια της, που δεν λέγουν τίποτε και που σε κάμνουν να σκέπτεσαι πολλά, και μη λαβούσα υπ’ όψιν τας παρακλήσεις μου, εχάθη[1].
