Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Αθήνα (Ξυλογραφία, 1550)
Από τις λιγότερο προβεβλημένες ιστορικές περιόδους, είναι η εποχή της Φραγκοκρατίας, όταν κυριάρχησαν οι περιπετειώδεις έρωτες των δουκισσών των Αθηνών. Στα χρόνια του Βυζαντίου η Ακρόπολη είχε διατηρήσει το μεγαλείο του παρελθόντος της μέσα σε μια ιερατική ομορφιά, γεμάτη μυστικοπάθεια, όπως εύστοχα έγραψε ο Απ. Δασκαλάκης. Στα Προπύλαια έμενε ο μητροπολίτης Αθηνών, ενώ το Ερεχθείο και τα υπόλοιπα μνημεία κατοικούνταν από ιερείς, διακόνους και λοιπούς της υπηρεσίας της Μητροπόλεως. Οι Αθηναίοι ανέβαιναν στην Ακρόπολη μόνον τις Κυριακές για να ακούσουν τη λειτουργία από τον μητροπολίτη, μέσα στον μεγαλοπρεπή Παρθενώνα, που ήταν γεμάτος από χρυσά και αργυρά αναθήματα προσκυνητών.
Οι Φράγκοι κατέλαβαν την Ελλάδα το 1206. Η Αθήνα και ολόκληρη η Αττικοβοιωτία, συμπεριλαμβανομένων των Θηβών αποτέλεσαν κτήση ιπποτικής οικογένειας από τη Γαλλική Βουργουνδία και ο Όθων Δελαρός ονομάσθηκε «Μέγας Κύρις», ενώ ο γιος του Γουίδων απόκτησε τον τίτλο «Δούξ των Αθηνών». Ο Παρθενών μετατράπηκε σε φράγκικη εκκλησία, αφιερωμένη πάντα στην Παναγιά και καλούμενη Santa Maria de Setines. Σετίνες καλούνταν στα Φράγκικα αι Αθήναι, από παραφθορά του «εις τις Αθήνες», όπως το «στην Πόλη» έγινε τουρκικά «Σταμπούλ».
Από την εποχή του τρίτου Δούκα, του οποίου η μητέρα ήταν Ελληνίδα, οι αυλικοί αρχίζουν να χρησιμοποιούν τα Προπύλαια ως παλάτι. Η φήμη των Φράγκων ιπποτών του Δουκάτου διατρέχει τη Δύση. Ευγενείς οικογένειες στέλνουν τα κορίτσια τους στην Αθήνα για να συνάψουν γάμους με τους ιππότες. Χρονογράφος της εποχής περιγράφει την ατμόσφαιρα που επικρατούσε πάνω στην Ακρόπολη, με τα γαλλικά και τις ωραίες γυναίκες ντυμένες με την τελευταία λέξη της μόδας. Στην ημερήσια διάταξη ιπποτικοί αγώνες, τραγούδια και διασκεδάσεις θύμιζαν το Παρίσι!
Ο θυρεός των Ατζαγιόλι.
Φαντασθείτε μαγευτική δύση του ήλιου ή σεληνοφώτιστη βραδιά με λεπτές Γαλλίδες πάνω στον Ιερό Βράχο και ακουμπισμένες στα γλυπτά του Ικτίνου και του Φειδία να ακούν γαλλικά τραγούδια του έρωτα, έγραφε ο Απ. Δασκαλάκης το 1933. Ακολούθησε η κατάληψη των Αθηνών από τους Καταλανούς μισθοφόρους (1311 μ.Χ.) και το 1388 η εκδίωξή τους από τον Φλωρεντινό πλούσιο έμπορο Νέριο Ατζαγιόλι, ο οποίος ανακηρύχθηκε Δούξ των Αθηνών. Από τότε όλοι οι Φλωρεντινοί έμποροι που έγιναν Δούκες των Αθηνών μιμήθηκαν τους ομοτίτλους της πατρίδας τους σε πολυτέλεια, διασκεδάσεις και αυλικές ραδιουργίες.
Στα Προπύλαια και στον Παρθενώνα διαδραματίστηκαν ερωτικά πάθη, γυναικείες αντιζηλίες, δηλητηριάσεις και τα παρόμοια, δίνοντας άφθονη ύλη στους μυθιστοριογράφους. Περίφημη η Κλάρα, σύζυγος του Νέριου Β΄ Ατζαγιόλι. Μετέβαλε σε κέντρο ερωτικών οργίων το παλάτι των Προπυλαίων μετά τον θάνατο του συζύγου της, τον οποίο εικάζεται ότι δηλητηρίασε η ίδια. Η έκλυτη ζωή της τερματίστηκε άδοξα, όταν τον θρόνο του Δουκάτου κατέλαβε ο νόμιμος διεκδικητής του, ανεψιός του συζύγου της. Την έκλεισε σε έναν πύργο των Μεγάρων και τη στραγγάλισε!
Αλλά οι περιπετειώδεις έρωτες των δουκισσών συνεχίστηκαν ακόμη και όταν η Αθήνα καταλήφθηκε από τους Τούρκους. Η τελευταία δούκισσα, σύζυγος του Φράγκου Ατζαγιόλι, που φονεύθηκε με εντολή του Μωάμεθ, οδηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έγινε αφορμή νέας τραγωδίας. Ο τελευταίος πρωθυπουργός (πρωτοβεστιάριος) του καταργηθέντος κράτους της Τραπεζούντος Γεώργιος Αμοιρούτζης καταλήφθηκε από σφοδρό έρωτα για την αιχμάλωτη δούκισσα και ήθελε να την παντρευτεί. Διαφωνούσε όμως ο Πατριάρχης Ιωάσαφ ο Κούσας διότι ήταν έγγαμος και δεν του έδινε διαζύγιο. Τότε η δούκισσα έπεισε τον σουλτάνο να καθαιρέσει και να ξυρίσει τον Πατριάρχη δημόσια. Αλλά δεν πρόλαβε να γίνει σύζυγος του Αμοιρούτζη διότι αυτός πέθανε ως εκ θείας δίκης. Τότε η δούκισσα στάλθηκε ως δώρο του σουλτάνου στο χαρέμι ενός πασά!
