Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Ο απαράβατος κανόνας να κλείνουν οι πύλες της Βουλής στις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς έσπασε μόνον μια χρονιά! Τα Χριστούγεννα 1888. Πρωθυπουργός ήταν ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο οποίος, αφού μείωσε τον αριθμό των βουλευτών από 240 σε 150, διήνυε τη δεύτερη τετραετία του. Ήταν το κορύφωμα της εσωτερικής και οικονομικής αναδιοργάνωσης που πίστευε πως θα φέρει στη χώρα. Θεσπίζοντας προοδευτική οικονομική νομοθεσία, στράφηκε στην ανάπτυξη των πλουτοπαραγωγικών δυνάμεων της χώρας. Αύξησε τα έσοδα με βαριά φορολογικά μέτρα και συνήψε εσωτερικά και εξωτερικά δάνεια.
Η συνεδρίαση της Βουλής όπως την είδε ο «Νέος Αριστοφάνης». Οι καμήλες που μονομαχούν είναι οι Τρικούπης και Δηλιγιάννης. Οι βουλευτές της Κυβέρνησης εμφανίζονται ως γουρούνια αριστερά και της αντιπολίτευσης ως γαϊδούρια δεξιά. Στο κέντρο ο Πρόεδρος της Βουλής ως μαϊμού, και αριστερά πάνω η γραφική Μαντάμ Ροζού, τακτική θαμώνας των θεωρείων της Βουλής.
58 νομοσχέδια
Η κατάληξη είναι γνωστή, αφού η πτώχευση του 1893 βύθισε τη χώρα σε πολυετή δίνη. Σ’ αυτό βοήθησε όμως και ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης, αρχηγός της αντιπολίτευσης, ο οποίος κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να αποτύχει το έργο του Τρικούπη.
Πώς όμως έφτασε η Βουλή να συνεδριάζει Χριστουγεννιάτικα; Από τη μία πλευρά ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης είχε καταθέσει ένα πακέτο 58 νομοσχεδίων προς ψήφιση. Από την άλλη ο κύριος αντίπαλός του, ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης και οι βουλευτές του φρόντιζαν συστηματικά να παρακωλύουν τις εργασίες της Βουλής. Ο Τρικούπης εμφανιζόταν άτεγκτος στα ζητήματα των εργασιών της Βουλής και στις κωλυσιεργίες του Δηλιγιάννη απαντούσε με εξαντλητικές συνεδριάσεις που κρατούσαν ολόκληρα μερόνυχτα. Ο Δηλιγιάννης έφερε βαρέως, για πολλά χρόνια, το γεγονός ότι κάποτε ξεγελάστηκε, οι βουλευτές του κουρασμένοι έφευγαν από τα έδρανα και ο Τρικούπης κατόρθωσε να περάσει 150 νομοσχέδια εντός τριάντα ημερών! Το τι σκαρφιζόταν λοιπόν έκτοτε ο Δηλιγιάννης για να καθυστερήσει τις εργασίες της Βουλής δεν το φαντάζεται ο ανθρώπινος νους. Μέχρι τα τζάμια της Βουλής έσπασαν κάποιον χειμώνα, ώστε να αναβληθεί η συνεδρίαση λόγω κρύου! Εξάλλου, ο Δηλιγιάννης δεν έκρυβε τους σκοπούς του αφού δήλωνε στη Βουλή πως «το έθνος γνωρίζει τι θέλομεν. Θέλομεν να σας ανατρέψωμεν και να σας διαδεχθώμεν διότι φέρατε το κράτος εις την καταστροφήν».
Χαρίλαος Τρικούπης
Οι συνεδριάσεις πραγματοποιούνταν στο κτίριο της Παλαιάς Βουλής, το οποίο μόλις είχε ηλεκτροφωτιστεί. Οι συζητήσεις εξελίσσονταν συνήθως σε μονομαχίες των δύο πολιτικών αρχηγών. Εκείνον τον Δεκέμβριο η αντιπολίτευση είχε βάλει στο μικροσκόπιο δύο-τρία θέματα. Τη χάρη που δόθηκε σε έναν γνωστό ληστή, τη σκανδαλώδη διαχείριση μεγάλων ποσοτήτων χόρτου και σανού και παράνομους προβιβασμούς στον στρατό. Από κοντά ο Τύπος παρακολουθεί στενά τις συνεδριάσεις. Έτσι, η «Πρωία» προβάλλει τις θέσεις του Θ. Δηλιγιάννη και η «Νέα Εφημερίς» τις θέσεις του Χ. Τρικούπη.
Για την τοποθέτηση και τον προβιβασμό ενός αξιωματικού έγινε συζήτηση 4,5 ωρών, για να καταλήξει το θέμα σε αναβολή. Έτσι, έφθασε η προπαραμονή των Χριστουγέννων και οι βουλευτές της αντιπολίτευσης ζητούν τη διακοπή των εργασιών της Βουλής για τα Χριστούγεννα. Όμως οι συμπολιτευόμενοι βουλευτές είχαν αντίθετη άποψη και το θέμα τέθηκε σε ψηφοφορία. Η πρόταση της αντιπολίτευσης απορρίφθηκε με ψήφους 70 κατά 24.
Δηλιγιάννης Θεόδωρος
Τρεις ώρες!
Την παραμονή των Χριστουγέννων η Βουλή συνεδριάζει κανονικότατα. Την ώρα που οι φούρνοι ψήνουν τα ροδισμένα χριστόψωμα, οι βουλευτές συνεχίζουν τις ατέλειωτες τοποθετήσεις τους. Ώσπου Οι βουλευτές του Δηλιγιάννη «απέκαμαν κ’ εσταμάτησαν». Η Βουλή με απαρτία κυβερνητικών βουλευτών συνεδρίασε την ημέρα της παραμονής των Χριστουγέννων 1888 και «εισήλθεν επί τέλους εις την ημερησίαν διάταξιν»!
Τη μεγαλύτερη εντύπωση στη συνεδρίαση προκάλεσε ένας από τους σοβαρούς κοινοβουλευτικούς άνδρες. Ο δημοσιογράφος και πολιτικός Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, αντί να αναφερθεί στο σκάνδαλο του χόρτου, αρχίζει να μιλά ατελείωτα για τη γέννηση του Χριστού και να περιγράφει με ωραία λόγια τους ποιμένες, το αστέρι των μάγων, κ.λπ.. Κατέληξε δε λέγοντας: «Την εσπέραν ταύτην εγεννήθη ο Χριστός και ημείς εδώ συνεδριάζομεν και θέλει η Κυβέρνησις να εισέλθωμεν εις την ημερησίαν διάταξιν, όπως ψηφίση εντός ολίγων ωρών 58 νομοσχέδια. Δεν θα το κατορθώση…»!
«Πόσες ώρες θα κρατήσει η ομιλία σου;», τον ερωτά ο Δραγούμης
«Τρεις τουλάχιστον», απαντά ο Παπαμιχαλόπουλος.
«Τότε να διακοπεί η συνεδρίαση», συνεχίζει ο Δραγούμης.
Τελικά, στις 8 το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων λύθηκε η συνεδρίαση.
