Η ΠΡΩΤΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ[1]
ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΑ
Καὶ πάλιν ὁ Σεπτέμβριος…. τὰ ἴδια καὶ τὰ ἴδια,
Μαλτέζοι καὶ Μανιάτιδες, φωναῖς καὶ κουβαλίδια.
Τί πάταγος διαβολικός, τί χάος κυκεῶνος,
Μετοικεσία γίνεται τῆς νέας Βαβυλῶνος
καὶ τρέχουν ὅλοι σὰν τρελλοὶ κι’ ἀλλάζουν ὅλοι σπῆτι,
ὡς ποῦ νὰ πᾶν μιὰ καὶ καλὴ μὲς’ στοῦ Δρομοκαΐτη.[2]
Καὶ πάλιν ὁ Σεπτέμβριος, Μανιάτιδες, Μαλτέζοι,
μ’ ἕνα ποδάρι ἔμεινε τοῦ τάδε τὸ τραπέζι,
τῆς δείνα τὸ δυσώνυμον ἀγγεῖον διερράγη
κι’ ἀνακατώνεται μαζὴ ἡ σάλα κι’ ἡ κουζίνα,
ποῦ λὲς πῶς βλέπεις ἔξαφνα νὰ στέκουν πλάγι-πλάγι
τῶν Ἄγγλων ἡ Βικτώρια κ’ ἡ Τρελλοκατερίνα.[3]
Καὶ πάλιν ὁ Σεπτέμβριος… τὰ ἴδια καὶ τὰ ἴδια…
Μαλτέζοι καὶ Μανιάτιδες, φωναῖς καὶ κουβαλίδια.
Αὐτὸς τὸ νέο σπῆτι του ἀκόμη δὲν εἰξεύρει
καὶ τρέχει ἀπ’ ἐδῶ κ’ ἐκεῖ ὁ δόλιος νὰ τὸ εὕρῃ.
Αὐτὸς δὲν θέλει καὶ καλὰ ἀπ’ τὸ παλῃὸ νὰ φύγῃ
καὶ μὲ τὸν νέον κάτοικον σκυλοκαυγᾶς ἀνοίγει.
Σπασίματα, γκρεμίσματα, φορτώματα, σχοινιά,
καὶ φέτος ὅλοι ‘βάλθηκαν ν’ ἀλλάξουν γειτονιά.
Καὶ εἰς τὴν τόσην σύγχυσιν, τὴν χαύραν καὶ τὸν σάλον
ἡ κόρη χάνει τὴ μαμμὰ κι ἐκείνη τὸν παπάκη,
καὶ μὲς ‘στὸ ἀνακάτωμα σκευῶν κ’ ἐπίπλων ἄλλων
κατρακυλᾶ ὁ τέντζερες κ’ εὑρίσκει τὸ καπάκι.
[1] Γεώργιος Σουρής, «Η ΠΡΩΤΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ», Ημερολόγιον Σκόκου, τόμ. 4, 1889, σελ. 230-231.
[2] Το πρώτο ψυχιατρικό νοσηλευτικό ίδρυμα της Ελλάδος, η ιστορία του οποίου είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Πρόκειται για κληροδότημα του Γεωργίου ή Ζώρζη Δρομοκαΐτη και της συζύγου του Ταρσής Φραγκοπούλου, αδελφής του εμπόρου Σταματίου Φραγκόπουλου. Ο Ζώρζης Δρομοκαΐτης γεννήθηκε στη Χίο μεταξύ των ετών 1805 και 1810. Κατά την καταστροφή της Χίου το 1822 οι Τούρκοι κρέμασαν τον πατέρα του και ο ίδιος οδηγήθηκε αιχμάλωτος στην Κωνσταντινούπολη. Τον έσωσε ο θείος του Μιχαήλ Αγέλαστος, ο οποίος και τον προστάτευε. Ασχολήθηκε με το εμπόριο και γρήγορα επέκτεινε τη δραστηριότητά και στη Βηρυτό, όπου εγκαταστάθηκε και απέκτησε μεγάλη περιουσία. Με τη σύζυγό του δραστηριοποιήθηκε στην Αλεξάνδρεια και τη Μασσαλία. Πέθανε στη Χίο στα 1880. Το Δρομοκαΐτειον Ψυχιατρικόν Θεραπευτήριον λειτουργεί από το 1888.
[3] Η Τρελλοκατερίνα υπήρξε μοναδικός αθηναϊκός τύπος. Εμφανισιακά κατάλληλη για αποκριάτικους εορτασμούς, συνήθιζε να τριγυρνά στους αθηναϊκούς δρόμους, προβάλλοντας την «υψηλή» και αριστοκρατική της καταγωγή! Στα αποκριάτικα πανηγύρια παρίστανε κάποια Αγγλίδα αριστοκράτισσα που επισκέφθηκε την Αθήνα ή κάποια κυρία της αθηναϊκής κοινωνίας. Μόλις τέλειωναν οι Απόκριες ξανάρχιζε τις βόλτες στην πόλη μιλώντας για την καταγωγή της. Έφυγε από τη ζωή τον Μάρτιο 1891 και την είδηση για το τελευταίο ταξίδι της έγραψε μόνον ο Ι. Καμπούρογλου. Περισσότερες πληροφορίες βλ. στο: Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς, Ο Ποιητής του κάρρου. Η άλλη όψη της αθηναϊκής ιστορίας, εκδόσεις «Συγχρονοι Ορίζοντες», Αθήνα 2011, σελ. 305.