Η ΠΡΩΤΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ[1]
Ἡ ποινικὴ μετοικεσία. – Τὸ ἔθιμον. – Τὸ ζήτημα τῶν μικροκατοικιῶν.-
Τὰ ἐνοίκια – Διατὶ ἐφέτος ἔμειναν πολλὰ σπίτια ἀνοικίαστα.
Εἶνε τώρα εἴκοσι ἔτη ἀφ’ ἧς ἐποχῆς ἤρχισε νὰ ἐφαρμόζεται, ὡς ἔθιμον ἡ γενικὴ μετοικεσία τῶν οἰκογενειῶν ἐν Ἀθήναις, τὴν 1ην Σεπτεμβρίου.
Προτήτερα ἡ ἀλλαγὴ τοῦ οἴκου ἐγένετο ἀνωμάλως ἐντός τοῦ ἔτους, καὶ τοῦτο ἴσως ἦτο προτιμώτερον, διότι ἑκάστη οἰκογένεια ἠδύνατο νὰ εὕρῃ κατάλληλον κατοικίαν, ἔχουσα τὸν χρόνον εἰς τὴν διάθεσίν της.
Ἤδη ὅμως τί γίνεται; Τὰ ἐνοίκια λόγῳ τῆς ταυτοχρόνου ζητήσεως, ἀνέρχονται εἰς πολὺ ὑψηλὰς τιμὰς καὶ πολλοὶ φοβούμενοι μήπως μείνωσιν ἄνευ οἰκίας σπεύδουν νὰ ἐνοικιάσουν σπίτια μὲ ἐνοίκιον πολὺ ἀνώτερον τοῦ πρέποντος. Ἡ δὲ ἐνοικιαζόμενη κατοικία κάθε ἄλλο εἶνε ἢ ἡ πρέπουσα.
Ἐφέτος ὅμως, λόγῳ ἴσως τῆς ἀνοικοδομήσεως πολλῶν νέων οἰκιῶν πολλὰ σπίτια ἔμειναν ἀνοικίαστα. Αἰτία εἶνε καὶ ἡ ἀπληστία τινῶν ἐκ τῶν ἰδιοκτητῶν, πολλοὶ τῶν ὁποίων ἤρχισαν νὰ ζητοῦν προκαταβολὰς τῶν ἐνοικίων τῶν τελευταίων μηνῶν Ἰουλίου καὶ Αὐγούστου. Προβάλλουν τὴν ἀπαίτησιν αὐτήν, ἐπειδὴ λέγουν, ὅτι κανεὶς ἐνοικιαστὴς δὲν πληρώνει ποτὲ τοὺς δύο τελευταίους μῆνας. Ἀλλὰ μὲ τὸ ζήτημα τοῦτο, τὸ ὁποῖον ἐζήτησαν τινὲς νὰ ἐφαρμόσουν ἔμειναν τὰ σπίτια των ἀνοίκιαστα.
∞∞∞∞∞
Ἄλλο ζήτημα εἶνε διὰ τὰς Ἀθήνας καὶ ἡ ἔλλειψις κατοικιῶν διὰ τὰς ἀστυκὰς τάξεις τῶν κατωτέρων ὑπαλλήλων καὶ τῶν ὄχι εὐπόρων οἰκογενειῶν. Κατοικίαι αἴφνης μὲ 3 καὶ 4 δωμάτια πρὸς 45-60 δραχ. τὸν μῆνα σπανίζουν. Ἢ μέγαρα θὰ ἐνοικιάζονται διὰ πλουσίους ἢ καλύβαι καὶ ὑπόγεια διὰ τὴν πτωχοτέραν τάξιν.
Ἐπὶ τοῦ ζητήματος τούτου νομίζομεν, ὅτι τὸ ἁρμόδιον τμῆμα τῆς ὑγιεινῆς τοῦ ὑπουργείου τῶν Ἐσωτερικῶν ἠδύνατο νὰ λάβῃ μέτρα τινά. Μέλη αἴφνης τῆς ὑγειονομικῆς ἐπιτροπῆς νὰ ἐπισκέπτωνται κατ’ ἔτος ἢ καθ’ ἑξάμηνον τὰς οἰκίας καὶ νὰ ἐπιθεωρῶσιν αὐτὰς.
Διότι ἡ ἐφορία ἐπὶ τῆς δημοσίας ὑγείας δὲν εἶνε ὀρθόν, νομίζομεν, νὰ περιορίζηται μόνον εἰς τοὺς δρόμους. Οἱ κύριοι ἰδιοκτῆται πρέπει νὰ ὑποχρεωθῶσι νὰ κτίζωσιν οἰκίας ὑγιεινὰς καὶ εὑαέρους καὶ ὄχι τρώγλας καὶ ὑπόγεια ὑγρά, εἰς τὰ ὁποία φθείρεται ἡ ὑγεία τῶν πολιτῶν καὶ τὰ παιδιὰ ἀναπτύσσονται καχεκτικὰ καὶ ἄρρωστα.
Ἀλλὰ πρὸ παντὸς θὰ ἦτο καλὸν νὰ παύσῃ μικρὸν καὶ κατ’ ὀλίγον νὰ ἐπέχῃ θέσιν ἐθίμου ἡ κατὰ τὴν πρώτην Σεπτεμβρίου γενικὴ μετοικεσία. Διότι τοῦτο εἶνε ἐπιζήμιον ὄχι μόνον διὰ τοὺς ἐνοικιαστὰς ἀλλὰ καὶ διὰ τοὺς ἰδιοκτήτας. Διὰ τοὺς ἐνοικιαστάς, ἐπειδὴ ἐν τῇ σπουδῇ τῆς ἐνοικιάσεως οὐδέποτε κατορθώνουν νὰ εὕρουν τὴν κατάλληλον κατοικίαν, διὰ δὲ τοὺς ἰδιοκτήτας, διότι παρερχομένης τῆς 1ης Σεπτεμβρίου, τὰ σπήτια των μένουν ἀνοικίαστα, ὅπως συνέβη ἐφέτος…
Ὁ κύριος λόγος εἶνε διότι ἐκτίσθησαν κατὰ τὸ τελευταῖον ἑξάμηνον πλέον τῶν 200 νέων οἰκιῶν. Ἀλλ’ εἷς λόγος εἶνε ἐπίσης, ἐκτός τῆς πλεονεξίας ὀλίγων ἰδιοκτητῶν καὶ ἡ ἐπιθυμία πολλῶν οἰκογενειῶν νὰ μένουν εἰς τὸ αὐτὸ σπῆτι.
Διὰ μίαν οἰκοδέσποιναν δὲν ὑπάρχει μαρτύριον μεγαλείτερον ἀπὸ τὴν μετακόμισιν. Ἡ καρδιὰ της κλαίει ὅταν βλέπει τὰ κομψὰ καὶ ἀγαπητά της ἔπιπλα νὰ τὰ πετῶσιν ἐδῶ καὶ ἐκεῖ οἱ καρραγωγεῖς μὲ σκληρότητα, ὡς νὰ ἦσαν ἐμπορεύματα ἀποικιακῶν. Ἀλλὰ τί νὰ κάμῃ; Πρέπει νὰ ἀλλάξῃ σπῆτι. Νομίζει ὅτι τὸ νέον θὰ εἶνε καλλίτερον, θὰ εἶνε τυχηρότερον. Καὶ ἐν τῇ γλυκείᾳ ταύτῃ πλάνῃ ὑποφέρει καρτερικῶς μαζῆ μὲ τὴν πικρίαν νὰ βλέπῃ θραυόμενα τὰ τιμαλφέστερα αὐτῆς ἔπιπλα, καὶ τοὺς κόπους καὶ τὴν ταλαιπωρίαν τῆς ἐπὶ ἕνα μῆνα ἀναστατώσεως.
∞∞∞∞∞
Ἓν τελευταῖον ζήτημα εἶνε καὶ τὸ ζήτημα τῶν καρραγωγέων. Δυστυχῶς εἰς τὰς τιμὰς τῶν μετακομίσεων τῶν ἡμερῶν αὐτῶν, καὶ ἰδίως τῆς 1ης Σεπτεμβρίου, δὲν ὑπάρχει καμμία λογική. Οι καρραγωγεῖς ζητούσι 10 καὶ 15 δρ. τὸν δρόμον ἑκάστης τετρατρόχου ἁμάξης. Μία ἄρα ἀστυκὴ οἰκογένεια, ἡ ὁποία θέλει νὰ μεταφέρῃ τὰ ἔπιπλά της εἰς τρεῖς δρόμους, θὰ πληρώσῃ 40-50 δραχ. Καὶ μὲ κἄτι ἄλλα ἔκτακτα, τὰ ὁποία ζητοῦν οἱ καρραγωγεῖς, τὸ ὅλον 60 δρ.
Νομίζομεν ὅτι, ὅπως ὑπάρχει διατίμησις τῶν ἀγωγίων εἰς τὰς ἁμάξας, ὅτι πρέπει νὰ ὑπάρχῃ τοιαύτη καὶ εἰς τὰ ἁμάξια τῆς μεταφορᾶς. Μία ἀστυνομικὴ διάταξις αἴφνης ἐκδιδομένη τὰς ἡμέρας αὐτὰς καὶ ὀρίζουσα τὰ ἀγώγια πρὸς 5 δρ. τὸ ἕν, νομίζομεν ὅτι καὶ φρόνιμος εἶνε καὶ ὄχι ἐπιζημία εἰς τοὺς καρραγωγεῖς. Διότι ἐπὶ τέλους πρέπει νὰ ἐννοηθῇ, ὅτι μία οἰκογένεια ἀπολαμβάνουσα εἰσόδημα 200 δρ. τὸν μῆνα, δὲν εἶνε δυνατὸν νὰ διατεθῇ 500 δρ. διὰ τὴν πληρωμὴν τοῦ ἐνοικίου τοῦ Αὐγούστου καὶ τοῦ Σεπτεμβρίου, διὰ συμβόλαια, μεταφορικὰ κλπ.
Ζ.
[1] Ιωάννης Ζερβός (Ψευδ. «Ζ.»), εφημερίδα «ΚΑΙΡΟΙ», 31 Αυγούστου 1904, σελ. 1.
