«Το κατά την οδόν Αιόλου μικρόν και θαυματουργόν εκκλησιδάκι της Αγίας Παρασκευής, εντός του οποίου λαμποκοπούν νυχθημερόν ένα πλήθος αγιοκέρια, που αναδίδουν, μαζή με την μικράν των φλόγα, και από μίαν δέησιν, από μίαν ευχήν, από μίαν ελπίδα,της οποίας την εκπλήρωσιν ζητούν από τον Θεόν και από την τόσον προσφιλή εις τον γυναικείον πληθυσμόν Αγίαν Του, το μικρόν και θαυματουργόν εκκλησιδάκι της Αγίας Παρασκευής έχει και αυτό την ιστορίαν του.
Παρεκκλήσιον
Ήτο παρεκκλήσιον της γειτονικής του Παναγίας της Σπηλαιώτισσας, η οποία, όπως όλαι αι Παναγίαι των Αθηνών, έχει προ του παρωνυμίου της και αυτή το Χρυσό: (π.χ. Χρυσοκαστριώτισσα, Χρυσοδαφνιώτισσα κ.λ.). Τω 1762 παρεχωρήθη η Αγία Παρασκευή ως μετόχιον εις την Μονήν του Αγίου Μελετίου της Μεγαρίδος και διετέλεσεν υπ’ αυτήν έως ότου συνεχωνεύθη η Μονή μετά της Φανερωμένης της Σαλαμίνος, ης ηκολούθησε την τύχην.
Το παλαιόν δωρητήριον του κατά το έτος 1762 Μητροπολίτου Αθηνών, φέρει και τας υπογραφάς όλου του τότε Αρχοντολογίου των Αθηνών, αναγράφει δε ότι το ζητηθέν δια δεήσεων και ικεσιών παρά του ιερομονάχου της Μονής του οσίου Μελετίου κ. Ιωάσαφ παρεκκλήσιον παραχωρούσιν εις αυτόν, όπως χρησιμεύη εις κατοικίαν και ανάπαυσιν των παρεπιδημούντων πατέρων της Μονής και όπως εκτελήται εν αυτώ ακατάπαυστος η προς Θεόν λατρεία. Αναγνωρίζουσι δε οι δωρηταί εφεξής αυτό ως κτήμα και μετόχιον αναπόσπαστον της Μονής.
Η Χρυσοσπηλιώτισσα
Οι αιώνες όμως επέρασαν και τα πράγματα μετεβλήθησαν. Η Αγία Παρασκευή κατά τας ημέρας μας και ως έδαφος έχει μεγάλην αξίαν και ως εκκλησία καλόν εισόδημα, προσκεκολλημένη δε όπως είνε δίπλα εις την παλαιάν μητέρα της της απορροφά τας εισπράξεις, διατελούσα εις διηνεκή λειτουργικήν και ευχετικήν κίνησιν. Μεγάλη μετάνοια λοιπόν εκ των υστέρων δια την δωρεάν και προσπάθεια προς ανάκλησίν της.
Η Χρυσοσπηλιώτισσα ούτω προσεπάθησε προ τινων ετών διοικητικώς ν’ ακυρώση την τόσον επιβλαβή αληθώς εις τα συμφέροντά της δωρεάν. Μεθ’ όλας όμως τας υπέρ αυτής αποφάνσεις των υπουργείων και των εκκλησιαστικών Αρχών, ο καλόγηρος δεν το εκουνούσε από εκεί. Απόπειρα τις προς συμβιβασμός απέτυχε και τέλος τα δικαστήρια εδικαίωσαν την Μονήν.
Οι φανατικοί πιστοί
Διεξαγομένων δε των αγώνων αυτών των επιτρόπων προς τους καλογήρους, ανεπτύχθησαν διάφοροι γνώμαι και προεκλήθησαν σοφαί γνωμοδοτήσεις, επί των εκκλησιαστικών κανόνων στηριζόμεναι, και μόνον δεν ελήφθη υπ’ όψιν το ανέκαθεν υπάρχον επί Τουρκοκρατίας δικαίωμα προς τοιαύτας παραχωρήσεις εις τον Μητροπολίτην Αθηνών και το Αρχοντολόγιον, όταν δε επρόκειτο περί των εκτός της δικαιοδοσίας των Σταυροπηγιακών προνομιούχων οίκων του Θεού.
Και το σπουδαιότερον, ότι πρόκειται περί Αγίας εχούσης φανατικούς πιστούς και ιδίως πιστάς, και ότι εις την εκκλησίαν της λειτουργεί καλόγηρος μοναστηρίου, το οποίον κάτι λέγει, και πολύ λέγει μάλιστα, εις την ψυχήν των πιστών εκείνων, των οποίων το κεράκι λιώνει σιγά-σιγά, σαν να επαναλαμβάνει την δέησιν, την ευχήν και την ελπίδα, της οποίας η εκπλήρωσις ζητείται από τον Θεόν και την Αγίαν Παρασκευήν του Μοναστηριού, μέχρις ότου και η τελευταία σταξιά του, που θα πέση κάτω, στείλη την τελευταίαν αναλαμπήν προς τα ύψη.
